علائم و نشانه های خاموش سرطان پانکراس کدام اند؟

سرطان لوزالمعده یا پانکراس، چهارمین سرطان شایع در جهان می‌باشد. لوزالمعده یکی از اندام‌های داخلی بدن است که آنزیم‌‌هایی را برای کمک به هضم غذا و هورمون‌هایی (از قبیل انسولین) را برای کنترل میزان قند خون تولید می‌کند. سرطان پانکراس هنگامی رخ می‌دهد که یکی از سلول‌های لوزالمعده دچار آسیب‌دیدگی می‌شود و شروع به رشد و تکثیر غیرطبیعی و خارج از کنترل می‌نماید.

 

مایعات یا آنزیم‌های هضم‌کننده غذا توسط سلول‌های لوزالمعده برون‌ریز (Exocrine) و هورمون‌ها توسط سلول‌های لوزالمعده درون‌ریز (Endocrine) ساخته می‌شوند. در حدود ۹۰% از موارد سرطان لوزالمعده از سلول‌های پانکراس برون‌ریز شروع می‌شوند. گاهی اوقات تومورهای سرطانی لوزالمعده در جریان آزمایش‌های عکس‌برداری که برای بررسی علائم مربوط به یک بیماری دیگر انجام می‌گیرد، شناسایی می‌شوند. در بعضی از موارد هم ممکن است تومورهای سرطانی در زمان آزمایش‌های غربالگری در خانواده‌هایی که سابقه بروز سرطان پانکراس در آنها وجود دارد، شناسایی شود.

 

سرطان جزو آن دسته از بیماری هایی است که عامل آن  رشد غیرطبیعی سلول های بدن می باشد و در آن سلول های بدن به طور غیر قابل کنترلی تکثیر و در بقیه قسمت های مختلف بدن منتشر می شوند. انواع متعددی از سرطان ها وجود دارند که در دو نوع خوش خیم و بدخیم بدن فرد را به تحلیل می برند.

 

سرطان پانکراس یا سرطان لوزه المعده از انواع سرطان های رایج است که بیشتر علائم و نشانه های آن خاموش هستند و تا زمانی که سرطان به مرحله ی پیشرفته نرسد خود را نشان نمی دهد.  تشخیص سرطان نیاز به علائم متعدد و انجام تست ها و آزمایش های نورونی، بالینی و… دارد. تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید تا با جوانب مختلف سرطان پانکراس آشنا شوید.

 

آناتومی لوزالمعده

 

لوزالمعده یک ضایعه گلابی شکل به طول 10 تا 15 سانتیمتر می‌باشد که در پشت معده (بین معده و ستون فقرات) قرار دارد که از انتهای معده تا طحال امتداد دارد لوزالمعده انسولین و برخی هورمون‌ها را تولید می‌کند. این هورمون‌ها برای مصرف و ذخیره‌سازی انرژی ناشی از غذاها به بدن کمک می‌کند همچنین این عضو شیره لوزالمعده را تولید می‌کند که حاوی آنزیم‌هایی است که به هضم غذا کمک می‌کند.

 

این عضو از نظر آناتومیک به سه قسمت تقسیم می‌شود: سر، تنه، دم. لوزالمعده تنها عضوی است که هم غدد درون‌ریز است و هم برون‌ریز یعنی برخی ترشحات را داخل خون می‌ریزد. برخی غدد برون‌ریز این عضو به هضم و جذب غذا کمک می‌کنند. در بیشتر موارد سرطان لوزالمعده در مجراهای هدایت‌کننده شیره‌های وابسته به لوزالمعده به وجود می‌آید. وقتی سرطان به خارج از لوزالمعده می‌رسد معمولاً غدد لنفاوی را درگیر می‌کند که بدین معناست که غدد لنفاوی و بافت‌های اطراف شامل کبد و ریه به سلول‌های سرطانی آلوده شود .

 

آشنایی با سرطان پانکراس

 

رشد غیرطبیعی سلول ها در نهایت منجر به تشکیل توده های بزرگ (تومور) می گردد. تومورهایی که در اثر رشد غیرطبیعی سلول ها ایجاد می شوند به دو دسته تومورهای بدخیم و خوش خیم تقسیم می شوند؛ تومورهای خوش خیم تومورهایی هستند که آنچنان زندگی فرد را تهدید نمی کنند و درمان آن ها راحت تر است. احتمال بروز سرطان در همه سنین وجود دارد ولی با افزایش سن بیشتر می شود، بیش از 40% سرطان ها قابل پیشگیری هستند که این نوید خیلی خوبی هست.

 

سرطان پانکراس

 

چهارمین علت مرگ مردان و زنانی که با ابتلا به بیماری های مرتبط با سرطان می میرند سرطان پانکراس می باشد.

افرادی که به سرطان پانکراس مبتلا می شوند در مراحل اولیه شانس احتمال 85٪ در طی یک دوره 5 ساله برای بهبودی کامل را دارند. اما مشکلی که وجود دارد این است که علائم و نشانه های سرطان پانکراس خاموش هستند  و زود خود را نشان نمی دهند. به همین دلیل تشخیص سرطان پانکراس می تواند مشکل باشد و زمانی که فرد مبتلا از بیماری خودش با خبر می شود که ممکن است دیر باشد و سرطان لوزالمعده یا پانکراس بخش زیادی از سلول های بدن او را تخریب نموده و درمان آن دشوار گردد.

 

شیوع سرطان پانکراس بدخیم

 

این نوع سرطان 5 تا 8 درصد در دنیا شیوع دارد. در دهه‌های اخیر به دلایل شناخته شده و ناشناخته شیوع آن در دنیا از جمله کشور ما زیاد شده است. مرگ‌ومیر ناشی از این نوع سرطان نیز رو به افزایش رفته است. ازآنجائی‌که تشخیص این بیماری در مراحل پیشرفته می‌باشد مرگ‌ومیر ناشی از این سرطان بسیار است. پس بهتر است با این بیماری آشنا شوید قبل از اینکه پیشرفت کند .

 

علائم و نشانه های خاموش بیماری سرطان پانکراس یا لوزالمعده

 

همانطور که گفته شد علائم و نشانه های سرطان پانکراس اغلب خاموش هستند و تا اینکه بیماری  به مرحله پیشرفته نرسد خود را آشکارا نشان نمی دهند. در زیر به مجموعه این از این علائم اشاره شده است. نکته قابل ذکر این است که با وجود اینکه علائم سرطان پانکراس خاموش هستند اما راه هایی برای تشخیص و درمان این بیماری وجود دارد که در ادامه مقاله به آن اشاره می شود.

 

 

زردی:

 

یکی از نشانه های خاموش سرطان پانکراس زردی است؛  زردی علامتی است که با تعداد زیادی از بیماری ها همراه می باشد؛ منظور از زردی چیست و چه موقع زردی نشانه ی بیماری است؟ هر گاه پوست و چشم شروع به ایجاد یک سایه زرد می کند، ممکن است نشانه ای از وجود مشکل در بدن باشد. علامت زردی ارتباطی به بدخیمی پانکراس ندارد. حال علت این زردی چیست؟

 

هنگامی که بیلی روبین در بدن به علت وجود تومور تجمع می کند و مانع آزاد شدن بیش از حد صفرا از بدن می شود، کبد، به نوبه خود، بیلی روبین فرآوری شده (صفراوی) را نمی تواند از طریق مجرای صفرا خارج نماید. در نتیجه رنگ پوست و چشم زرد می شود.زردی هنگامی که تومور پانکراس به کبد گسترش می یابد، بدتر می شود، بنابراین زردی می تواند در مراحل اولیه و پایانی تومور پانکراس نیز رویت شود‌.

 

ادرار تیره تر:

 

 ادرار رنگی ناشی از بیلی روبین بیش از حد در بدن است و یکی از نشانه های واضح است که نشان می دهد تومور ممکن است در پانکراس شما رشد کند و موجب سرطان پانکراس گردد. هنگامی که ادرار شما شروع به تغییر رنگ می کند، شانس تشخیص تومور  بیشتر است و مهم است در اسرع وقت با متخصص خود مشورت کنید تا مورد چکاپ های مهم پزشکی قرار بگیرید، زیرا شما خود نمی توانید این علامت را از نشانه های خاموش سرطان پانکراس بدانید.

 

مدفوع چرب :

 

همانطور که به نظر نفرت انگیز می رسد ولی این یکی از نشانه های روشن تومور در بدن شما، به خصوص در پانکراس است. هنگامی که تومور رشد می کند، مجرای صفرا را که قرار است بر روی غذا کار نماید و مواد چربی بدن را پردازش می کند،  مسدود می کند. بنابراین مواد چرب و مواد دیگر با مدفوع بیرون می آید.

 

مدفوع رنگی :

 

 به غیر از مدفوع که چرب است، نشانه دیگری که ممکن است از سرطان لوزالمعده رنج ببرد، رنگدانه در مدفوع است. آب پانکراس و صفرا که قرار است به دستگاه گوارش برسند مسدود می شوند و از این رو به مدفوع وارد می شوند. در بین علائم و نشانه های خاموش پانکراس  این نشانه های آشکار می توانند علائم خوبی برای مشخص نمودن این بیماری باشد.

 

سوزش پوست :

 

یکی از علائم دیگر سرطان پانکراس که به دلیل مشخص بودن می تواند زندگی فرد مبتلا به سرطان را قبل از آنکه دیر شود نجات دهد، سوزش پوست می باشد.  سوزش پوست در کنار زرد شدن پوست اتفاق می افتد اگر پوست شما رنگ زرد و سوزش بی سابقه ای دارد حتما به متخصص مراجعه نمایید تا با انجام معاینات و چکاپ های مهم پزشکی شما را برای بهبود بیماری راهنمایی کنند.

 

تحریکات ممکن است بر روی برخی از نقاط بدن مانند یک خوشه از جوش های ریز و یا پراکنده در سراسر بدن خود ظاهر می شود. سوزش ناشی از تعدادی از عوامل مانند بیلی روبین بیش از حد، کاتالیزورهای گوارشی ناکافی در بدن و میزان سوخت و ساز بدن پایین است.

 

در مورد پانکراس چه می دانید؟

 

پانکراس یک ارگان با ۱۵ سانتی متر طول و ۵ سانتی متر عرض است که در پشت معده و در نزدیکی مثانه قرار دارد. پانکراس از دو بخش تشکیل شده است، بخش برون‌ریز (اگزوکراین) که این بخش قسمت اعظم پانکراس را شامل می‌شود، مسئول تولید آنزیم‌های گوارشی است که پس از ورود به روده به هضم چربی، پروتئین و کربوهیدرات کمک می‌کند.

 

بخش درون‌ریز یا (اندوکراین) که با نام جزایر لانگرهانس نیز شناخته می‌شود، هورمون‌های انسولین و گلوکاگون را به جریان خون آزاد می‌کند. این هورمون‌‌ها سطح قند خون را کنترل می‌کنند دیابت در نتیجه‌ی اختلال در قسمت درون‌ریز پانکراس ایجاد می‌شود.

 

پیشگیری

در زیر مروری بر آخرین تحقیقات در مورد ارتباط بین غذا و سرطان لوزالمعده است که بینشی در مورد چگونگی تغییر رژیم غذایی برای جلوگیری از سرطان پانکراس ارائه می دهد:

 

شیرینی ها: سطح بالای قند خون (قند خون) و انسولین با سرطان پانکراس مرتبط است. بر اساس برخی مطالعات، افرادی که بالاترین سطح گلوکز و انسولین را دارند، دو برابر بیشتر از افرادی که کمترین سطح انسولین و گلوکز را دارند، در معرض ابتلا به سرطان پانکراس هستند.

یک مطالعه نشان داد که زنانی که مقدار زیادی از نوشابه های شیرین و غذاهای شیرین مصرف می کنند. آنها بیشتر مستعد ابتلا به سرطان پانکراس هستند.نوشیدنی های غیرالکلی قندی می توانند به سرعت قند خون را افزایش دهند، در حالی که یک رژیم غذایی با قند بالا به تخریب سلول های پانکراس کمک می کند و در نتیجه خطر ابتلا به سرطان لوزالمعده را افزایش می دهد.با این حال، در یک مطالعه بزرگتر اخیر، این رابطه پیدا نشد، بنابراین نقش واقعی قند و افزایش بروز سرطان نامشخص است.

اضافه وزن: مصرف نکردن کالری زیاد می تواند به پیشگیری از سرطان پانکراس کمک کند. مطالعه روی بیش از 300000 سالمند نشان داد که افراد چاق 45 درصد بیشتر از افراد با وزن طبیعی در معرض ابتلا به سرطان پانکراس هستند. در زنان، هر چه دور کمر بیشتر باشد، خطر ابتلا به سرطان لوزالمعده بیشتر است.
طبق تحقیقات، چاقی می تواند باعث افزایش قند خون و انسولین شود. رژیم غذایی سالم به معنای کاهش مصرف کیک، بیسکویت، بستنی پرچرب، چای شیرین و نوشیدنی های شیرین معمولی است. بنابراین، جلوگیری از افزایش وزن به خودی خود دلیل خوبی برای کاهش قند در رژیم غذایی است.

مصرف گوشت: مصرف گوشت (به ویژه گوشت قرمز) و گوشت پخته شده با دمای بالا می تواند خطر ابتلا به سرطان پانکراس را در مردان تا 41 درصد افزایش دهد. مطالعه دیگری نشان داد که مصرف مقادیر زیادی از گوشت های فرآوری شده مانند سوسیس و کالباس و برگر خطر ابتلا به سرطان پانکراس را تا 68 درصد افزایش می دهد.
اگرچه محققان به طور کامل مطمئن نیستند که چگونه از سرطان لوزالمعده جلوگیری کنند، برخی تغییرات سالم در رژیم غذایی و مصرف آن می تواند خطر ابتلا به سرطان پانکراس را کاهش دهد. این تغییرات می تواند سلامت کلی فرد را بهبود بخشد و همچنین می تواند به کاهش وزن کمک کند.

سرطان لوزالمعده می تواند به یک مشکل جدی تبدیل شود، زیرا علائم سرطان لوزالمعده در مراحل اولیه ظاهر نمی شود، بنابراین هر زمان که علائم ذکر شده در مقاله را داشتید، لطفاً فوراً به پزشک مراجعه کنید. لطفاً توجه داشته باشید که این علائم لزوماً به معنای ابتلا به سرطان نیست، فقط پزشکی که سرطان لوزالمعده را تشخیص می‌دهد ، می‌تواند وجود آن را تأیید کرده و یک برنامه درمانی مناسب برای شما تجویز کند. از آنجایی که علائم در مراحل پایانی بیماری ظاهر می شود، درمان باید بلافاصله شروع شود.

 

انواع سرطان

 

همانطور که گفته شد انواع سرطان ها وجود دارند که بد نیست در کنار علائم و نشانه های خاموش سرطان پانکراس با آن ها هم آشنا شوید؛ در زیر به طور مختصر به بعضی از انواع این سرطان و دلایل و عواملی که باعث ابتلا به این سرطان ها می شوند در زیر اشاره شده است:

•  سرطان لب: سیگار، تابش طولانی مدت اشعۀ آفتاب.
• سرطان حفرۀ دهان: الکل، کمبود آهن و ویتامین، سیفلیس ، علل قارچی و ویروسی.
•  سرطان گلو: سیگار، الکل.
•  سرطان مری: الکل، چای داغ، ماهی دودی، تریاک، ترشی
•  سرطان ریه: سیگار، ترکیبات، رادیواکتیو و معدنی.
•  سرطان معده: تغذیه نامناسب، علل گوارشی، ارث، جنس ( بیشتر در مردان هست و در گروه خونی A)، سیگار ، علل ناشناخته.
• سرطان روده: مصرف زیاد چربیهای حیوانی و مصرف کم سبزیجات و میوه، ارث، علل داخلی، سیگار .
• سرطان کبد: هپاتیت C و B مزمن، مصرف اتانول و الکل، سیروز، داروهای دوپینگ ( انرژی زا).
• سرطان کیسه صفرا: سنگهای مزمن کیسه صفرا، علل ناشناخته.
• سرطان لوزالمعده ( پانکراس ): عفونتها، سیگار، مصرف بالای گوشت های حیوانی ، علت ناشناخته.
• سرطان پستان: ژنتیکی، زنانی که پس از 30 سالگی آبستن می شوند، اشعۀ یونیزان، زنانی که هرگز حامله نشوند، سیگار.
• سرطان پوست: اشعۀ آفتاب، مواد معدنی، پوست روشن، آرسنیک، خالهای مادرزادی بدخیم.
•  سرطان چشم: ناشناخته، ارث.
• سرطان گوش: عفونتهای مزمن، اشعۀ خورشیدی، علل مادرزادی.

 

چرا تشخیص سرطان پانکراس دشوار است؟

 

مراحل اولیه سرطان لوزالمعده  یا پانکراس هیچ نشانه یا علائم آشکاری را ندارد که با آن بتوان بیماری را تشخیص داد.هنگامی‌که علائم سرطان لوزالمعده مشاهده می‌شوند، این علائم مانند علائم بسیاری از بیماری‌های دیگر هستند.لوزالمعده در پشت اندام‌های دیگر مانند معده، روده کوچک، کبد، کیسه صفرا، طحال، و مجاری صفرا قرار دارد.

 

 

پیش آگاهی بیماری سرطان پانکراس به چه عواملی بستگی دارد؟

 

احتمال بهبودی فرد مبتلا به سرطان پانکراس به عوامل مختلفی بستگی  دارد که نشان می دهد احتمال بهبودی کدام یک از افراد مبتلا به سرطان پانکراس یا لوزالمعده بیشتر است؛ در زیر به دسته ای از این عوامل اشاره می شود:

 

• اینکه آیا تومور را می‌توان با عمل جراحی برداشت.
• مرحله سرطان (اندازه تومور و اینکه آیا سرطان در بیرون از لوزالمعده به بافت‌ها یا غدد لنفاوی مجاور یا به دیگر قسمت‌های بدن گسترش یافته است).
• سلامتی عمومی بیمار.
• اینکه آیا سرطان تازه تشخیص داده شده یا برگشت (عود) کرده است.
• سرطان لوزالمعده را تنها در صورتی می‌توان کنترل نمود که پیش از گسترش یافتن و پیشرفته شدن شناخته شود وگرنه ممکن است بیماری مدت ها در بدن ناشناخته بماند در این صورت احتمال بهبودی بیمار کم است؛ اگر بیماری زودتر شناخته شود می‌توان تومور را با عمل جراحی برداشت و اگر سرطان پیشرفته باشد، با انجام درمان های تسکینی می‌توان علائم و عوارض این بیماری را کنترل نمود و از این طریق، کیفیت زندگی شخص بیمار را بهبود بخشید و سلامت عمومی فرد را افزایش داد.

 

علائم و نشانه های خاموش سرطان پانکراس بدخیم

 

بدخیمی می‌تواند قسمت‌ درون‌ریز و برون‌ریز غده‌ی پانکراس را درگیر نماید. تومورهای بخش برون‌ریز پانکراس شایع‌ترین نوع سرطان پانکراس هستند که انواع مختلفی دارند، از جمله انواع تومورهای بدخیم در زیر به آن ها اشاره شده است:

 

• آدنوکارسینوما (سرطان سلول‌های مجاری لوزالمعده)
• کارسینوم سلول‌های آسینار (سرطان سلول‌های تولید کننده‌ی آنزیم در لوزالمعده)
• سرطان آمپول واتر (بدخیمی در محل اتصال مجرای صفراوی و مجرای پانکراس به دوازدهه یا روده‌ی کوچک)
• کارسینوم آدنواسکوآموس
• کارسینوم سلول‌های سنگفرشی
• سرطان سلول‌‌های غول پیکر
• تومورهای سرطانی قسمت درون‌ریز، تومور نورواندوکرین پانکراس یا تومورهای سلول‌های جزیره‌ای نامیده می‌شوند. سرطان بخش درون‌ریز پانکراس نادر است و با توجه به نوع و محل هورمونی که تولید می‌کند نامگذاری می‌شود:
• انسولینوما (سرطان سلول تولید کننده‌ی انسولین)
• گلوکاگونوما (سرطان سلول تولید کننده‌ی گلوکاگون)
• سوماتوستاتینوما (سرطان سلول تولید کننده‌ی سوماتوستاتین)
• گاسترینوما (سرطان سلول تولید کننده‌ی گاسترین)
• ویپوما (سرطان سلول تولید کننده‌ی پپتید گشادکننده‌ی عروق روده‌ای

 

در زیر به سایر عوامل و علائم  سرطان پانکراس اشاره شده است:

 

• از دست دادن اشتها و احساس سیری زودرس
• حالت تهوع و استفراغ
• کاهش وزن غیر قابل توجیه
•  سرگیجه و ضعف
• مدفوع چرب، کمرنگ یا خاکستری
• لرز
• اسپاسم عضلانی
• اسهال
• تجمع خودبخودی لخته در رگ‌های خونی عمقی دست و پا یا سایر رگ‌های سطحی
• افسردگی
• افزایش قند خون: به علت کاهش تولید هورمون انسولین.
• اگر سرطان گسترش پیدا کند یا دچار متاستاز شود، علائم جدید با توجه به ناحیه‌ی آسیب دیده آشکار می‌شود. برخی علائم نادر سرطان پانکراس که به محل درگیری بستگی دارد عبارتند از:
• انسولینوما (تولید بیش از حد انسولین): باعث علائمی مانند عرق کردن، اضطراب، سرگیجه، غش کردن و کاهش قند خون می‌شود.
• گلوکاگونوما (تولید بیش از حد گلوکاگون): از علائم آن می‌توان اسهال، تشنگی بیش از حد، پر ادراری و کاهش وزن را نام برد.
• گاسترینوما (تولید بیش از حد گاسترین): درد شکمی، زخم معده که می‌تواند باعث خونریزی گوارشی شود، ریفلاکس و کاهش وزن از علائم این نوع سرطان پانکراس است.
• سوماتوستاتینوما (تولید بیش از حد سوماتوستاتین): باعث ایجاد اسهال، کاهش وزن، درد شکمی، مدفوع چرب و بدبو می‌شود.
• ویپوما (تولید بیش از حد پپتید وازواکتیو روده): علائم آن شامل اسهال آبکی، درد شکمی، گرگرفتگی صورت است

 

 

عوامل خطر قابل تغییر عبارتند از:

 

بعضی از عوامل که موجب نشانه های خاموش سرطان پانکراس می شوند قابل کنترل هستند. در زیر به تعدادی از این عوامل اشاره شده است:

 

استفاده از تنباکو: سیگار کشیدن یکی از مهم‌ترین عوامل خطر سرطان پانکراس است. خطر ابتلا به سرطان افراد سیگاری دو برابر بیشتر از سایرین است و علت حدود ۲۵ درصد از سرطان های پانکراس سیگار کشیدن می باشد.

 

همچنین استفاده از سایر محصولات تنباکو خطر ابتلا به سرطان پانکراس را افزایش می‌دهد، اگر افرادی که به این مواد عادت کرده اند سعی کنند ترک کنند می توانند تا حدی خود را در مقابل ابتلا به این بیماری مواظبت کنند.

 

اضافه وزن: چربی از عواملی است که خطر ابتلا به سرطان پانکراس را افزایش می دهد. احتمال ابتلا به سرطان پانکراس در افراد چاق با شاخص توده‌ی بدنی (BMI) سی یا بیشتر، ۲۰ درصد از سایرین است. چاقی دور کمر در افرادی که حتی اضافه وزن ندارند عامل خطر مهمی محسوب می‌شود.

 

قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی در محل کار: هنگامی که افراد در محل کار خود در معرض مواد شیمیایی سرطان زا قرار می گیرند در بدن رادیکال‌های آزاد تشکیل می‌شود. زمانی که به سلول ها آسیب برسد بر عملکرد طبیعی آن‌ها تاثیر می‌گذارد و باعث سرطانی شدن آن‌ها می‌شود.قرار گرفتن در معرض برخی مواد شیمیایی مانند مواد مورد استفاده در نظافت کاری، آفت کش‌ها، رنگ‌ها و مواد شیمیایی مورد استفاده در پالایش فلزات، خطر ابتلا به سرطان پانکراس را افزایش می‌دهد.

 

عوامل خطر غیر قابل تغییر

 

اما برخی از عواملی که موجب سرطان پانکراس می شوند و علائم و نشانه های خاموش سرطان پانکراس را به وجود می آورند غیر قابل تغییر هستند که در ادامه این عوامل  آمده است‌.

 

سن: سن از عوامل ابتلا به سرطان لوزالمعده یا پانکراس است که قابل کنترل نمی باشد. خطر ابتلا به سرطان لوزالمعده با افزایش سن بیشتر می‌شود. تقریبا تمام بیمارانی که به سرطان پانکراس مبتلا می شوند بالای ۴۵ سال هستند و دو سوم افراد حداقل ۶۵ سال دارند. میانگین سن بیماران در زمان تشخیص سرطان پانکراس ۷۰ سال می باشد.

 

جنسیت: محتمل است که مردان بیش از زنان به سرطان پانکراس مبتلا می شوند که ممکن است با مصرف بالای دخانیات در مردان، که خطر سرطان پانکراس را افزایش می‌دهد مرتبط باشد.

 

سابقه‌ی خانوادگی: به نظر می‌رسد ژن سرطان پانکراس در برخی خانواده‌ها منتقل می‌شود و جنبه ی ارثی دارند. در برخی خانواده‌ها، به علت سندرم‌های ژنتیکی خطر بالای سرطان پانکراس وجود دارد.

 

سندرم‌های ژنتیکی: تغییرات ژنی (جهش) می‌تواند از والدین به کودکان منتقل شود. این تغییرات ژنی باعث ایجاد ۱۰ درصد از سرطان پانکراس است. گاهی اوقات این تغییرات منجر به سندرم‌هایی می‌شود که خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد. 

 

نمونه ای از سندرم های ایجاد کننده سرطان پانکراس

 

• سندرم سرطان سینه و تخمدان ارثی: به علت جهش در ژن BRCA1 یا BRCA2 ایجاد می‌شود.
• سرطان سینه‌ی ارثی: ناشی از جهش در ژن PALB2 می‌باشد.
• پانکراتیت خانوادگی: معمولا ناشی از جهش در ژن PRSS1 است.
• سندرم لینچ: که با عنوان سرطان کولورکتال ارثی غیر پولیپوزی (HNPCC) نیز شناخته می‌شود، اغلب به علت نقص در ژن MLH1 یا MSH2 است.
• سندرم پوتز جگر (Peutz-Jeghers): ناشی از نقص در ژن STK11 است. این سندرم با پولیپ دستگاه گوارش و چندین سرطان دیگر مرتبط است.
• ملانوما: ناشی از جهش در ژن p16 / CDKN2A است.

 

 

دیابت:

 

سرطان پانکراس در افراد مبتلا به دیابت، به خصوص دیابت نوع ۲ رایج  که اغلب در بزرگسالی آغاز می‌شود و با اضافه وزن و چاقی مرتبط است. ارتباط سرطان پانکراس با دیابت نوع ۱ (جوانان) هنوز به طور کامل تعریف نشده است و می توانند از عوامل مبتلا به سرطان پانکراس باشد. چه قدر خوب است که با وجود علائم و نشانه های خاموش سرطان پانکراس سعی در درمان و پیشگیری از بیماری های مرتبط با آن داشته باشیم.

 

سبک زندگی :

 

یکی از عوامل مهم دیگری که در خیلی از بیماری ها از جمله سرطان پانکراس موثر است سبک زندگی غلط می باشد. همان گونه که گفته شد بیشتر علائم و نشانه های سرطان پانکراس پنهان هستند و علائم خاموش سرطان پانکراس نسبت به علائم دیگر آن بیشتر هستند پس بهتر است با انتخاب یک سبک زندگی مناسب از این بیماری پیش گیری کنید در زیر به نمونه هایی از سبک زندگی غلطی که در ابتلا به سرطان پانکراس موثر هستند  بیان شده است:

 

رژیم غذایی:

 

برخی از مطالعات نشان داده که سرطان لوزالمعده یا پانکراس با رژیم غذایی حاوی گوشت قرمز و فرآوری شده (مانند سوسیس و گوشت گاو) و کمبود میوه‌ها و سبزیجات ارتباط دارد که البته نیازمند تحقیقات بیشتر در این زمینه هستیم‌.

 

اضافه وزن و عدم فعالیت فیزیکی: بر اساس برخی مطالعات کمبود ورزش و فعالیت‌های بدنی خطر سرطان پانکراس را افزایش می‌دهد.

قهوه و الکل: برخی مطالعات نشان می‌دهد که مصرف زیاد الکل و قهوه منجر به پانکراتیت مزمن می‌شود.

سیگار کشیدن یا قرار گرفتن در معرض دود سیگار

 

مدیریت و درمان سرطان پانکراس

 

درمان سرطان به عوامل مختلفی از جمله نوع سرطان، مرحله‌ی سرطان،‌ سن، وضعیت سلامتی و انتخاب شخصی فرد بستگی دارد. تعیین مرحله‌ی سرطان، برای بررسی میزان گسترش سرطان و انتخاب بهترین گزینه‌ی درمان، ضروری است  که به سایز و اندازه‌ی تومور اولیه، گسترش سرطان به گره‌های لنفاوی مجاور، متاستاز و یا گسترش به سایر اندام‌های بدن بستگی دارد و به ۴ مرحله تقسیم می‌شود. هرچه مرحله‌ی سرطان پایین‌تر باشد، به معنای گسترش و تهاجم کم‌تر سلول‌‌های سرطانی به سایر قسمت‌‌‌های بدن است و درمان راحت تر است

 

چهار مرحله ی پیشرفت سرطان لوزالمعده یا پانکراس

 

علائم و‌نشانه های خاموش سرطان پانکراس مانع از شناسایی زود هنگام و درمان می شود در زیر به  مراحل پیشرفت بیماری اشاره شده است.

 درمرحله‌ی1: سلول‌های سرطانی در لایه‌های سلولی مجرای لوزالمعده وجود دارند و به بافت‌های عمقی و خارج از پانکراس گسترش پیدا نکرده‌اند.

در مرحله‌ی2: درمان موثر امکان پذیر است.

در مرحله‌ی3: سرطان در سراسر بدن گسترش یافته است.

در مرحله‌ی4: تومور به سایر اندام‌های منتقل می شود و جراحی تنها برای کاهش درد و یا بستن مجرای پانکراس پیشنهاد می گردد.

 

درمان‌های سرطان پانکراس

 

سرطان پانکراس یا لوزالمعده. بسته به مرحله ای که بیمار متوجه شود درمان های مختلفی را شامل می شود:

 

 

جراحی:

 

جراحی افراد مبتلا به سرطان پانکراس به روش های مختلف انجام می شود. روش‌های عمده‌ی جراحی که در درمان افراد مبتلا به سرطان پانکراس از آن‌ها استفاده می‌شود عبارتند از:

 

جراحی ویپل:

 

این روش جراحی زمانی که سرطان، سر غده‌ی پانکراس را درگیر کرده باشد استفاده می شود به این صورت که جراح، سر و گردن پانکراس و گاهی کل پانکراس به همراه بخشی از معده، دوازدهه، گره‌های لنفاوی و سایر بافت‌ها را خارج می‌کند. این جراحی، پیچیده و خطرناک است و دارای عوارضی شامل عفونت، خونریزی و مشکلات معده می‌باشد.

 

دیستال پانکراتکتومی:

 

این روش معمولا برای درمان تومور سلول‌های عصبی یا نورواندوکرین توصیه می‌شود به این صورت است که جراح دم و سایر قسمت‌های پانکراس و طحال را حذف می‌کند.

 

پانکراتکتومی کامل:

 

جراح کل پانکراس و طحال را خارج می‌کند. فرد بدون پانکراس هم می‌تواند به زندگی خود ادامه دهد اما ممکن است به دیابت مبتلا شود زیرا بدن دیگر انسولین تولید نمی‌کند.

 

جراحی تسکین دهنده:

 

در این روش امکان برداشتن سلول‌های سرطانی پانکراس وجود ندارد.

 

شیمی درمانی:

 

یکی از درمان های کاربردی و رایج  بعد از کشف علائم و نشانه های خاموش سرطان پانکراس است.در شیمی درمانی از نوعی دارو استفاده می‌شود که با اختلال در فرایند تقسیم سلولی مانع از رشد سلول‌های سرطانی می‌شود. درمان به صورت چرخه‌ای است تا در بین دوزهای تزریق دارو، بدن جهت ترمیم خود زمان لازم را به دست آورد. این روش عوارضی همچون ریزش مو، تهوع، استفراغ و خستگی دارد.

 

پرتو درمانی:

 

این روش درمانی با متمرکز کردن پرتوهای پر انرژی بر روی سلول‌های سرطانی، آن‌‌ها را از بین می‌برد. و با این روش تا جایی که بتوانند سرطان را کنترل و درمان می کنند.

 

سخن پایانی

 

گاهی اوقات بسیاری از علائم و نشانه‌های مرتبط با سرطان کولون ممکن است توسط افراد نادیده گرفته شوند، درحالی‌که ممکن است زنگ خطری برای شرایط خطرناک در آنها باشد. تشخیص سرطان در مراحل اولیه می‌تواند جان بسیاری از افراد را نجات دهد، بنابراین بسیار مهم است که برای تشخیص علائم و نشانه‌های سرطان روده بزرگ آماده باشید اگر متوجه این علائم در خود شده‌اید یا تمایل دارید در مورد ریسک آنها در ابتلا به سرطان روده بزرگ اطلاعات بیشتری کسب نمایید بهتر است به یک پزشک متخصص داخلی یا گوارش مراجعه نمایید.