هر آنچه باید در مورد سرطان‌های ژنتیکی بدانید

تقریباً در هر سلول بدن شما ساختاری به نام هسته وجود دارد که مرکز کنترل سلول است. در داخل هسته 23 جفت کروموزوم ساخته شده از ژن‌ها وجود دارد. ژن‌ها پیام‌های رمزگذاری شده‌ای هستند که به سلول‌ها می‌گویند چگونه رفتار کنند. آن‌ها چگونگی رشد و پیشرفت بدن ما را کنترل می‌کنند. هر کدام حدود 25000 ژن داریم. هر آنچه باید در مورد سرطان‌های ژنتیکی بدانید برایتان آورده ایم.

هر آنچه باید در مورد سرطان‌های ژنتیکی بدانید

همه سرطان‌ها به دلیل اشتباه یک یا چند ژن در سلول ایجاد می‌گردد، تغییر در یک ژن "گسل" یا "جهش" نامیده می‌شود.

معمولاً یک سلول قبل از سرطانی شدن باید دارای 6 یا بیشتر گسل ژنی باشد. این گسل‌ها می‌توانند باعث شوند سلول به‌درستی کار نکند و سرطانی شده و تقسیم شود و بدون کنترل رشد کند. بیشتر تغییرات ژنی در طول زندگی ما اتفاق می‌افتد اما بعضی از آن‌ها می‌توانند از والدین به ارث برده شوند.

بیشتر سرطان‌ها براثر نقص ژن در طول زندگی ما ایجاد می‌شوند آن‌ها ممکن است وقتی بزرگ‌تر می‌شوند به دلیل اشتباهات تصادفی زمانی که یک سلول تقسیم می‌شود اتفاق بیفتند یا ممکن است به خاطر چیزی که در معرض آن هستیم، مانند دود سیگار یا نور خورشید ایجاد شوند. این موارد سرطان‌زا هستند. این نوع تغییرات ژن همه سلول‌های بدن را تحت تأثیر قرار نمی‌دهند. آن‌ها سرطان‌های ژنتیکی نیستند و نمی‌توانند به فرزندانمان انتقال یابند. آن‌ها به نام جهش‌های اکتسابی نامیده می‌شوند. سرطان‌های ناشی از جهش‌های اکتسابی به‌عنوان سرطان پراکنده نامیده می‌شوند.

وراثت ژن‌های معیوب سرطانی

برخی از ژن‌های معیوب که خطر ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهند، می‌توانند از والد به فرزند منتقل شوند. این‌ها ژن‌های سرطان ارثی نامیده می‌شوند و سرطان‌های ژنتیکی را ایجاد می‌کنند. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که یک اشتباه یا نقص در ژن‌های یک سلول تخمک یا اسپرم وجود دارد. سپس تقصیر ژن می‌تواند به کودکان منتقل شود. ژن‌ها که ریسک ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهند، ژن‌های مستعد سرطان نامیده می‌شوند.

این ژن‌ها به طور عادی از ما در برابر سرطان محافظت می‌کنند؛ آن‌ها آسیب DNA را که به‌طور طبیعی هنگام تقسیم سلول‌ها اتفاق می‌افتد، اصلاح می‌کنند. وراثت یک نسخه معیوب از یکی از این ژن‌ها به این معنی است که نمی‌تواند DNA آسیب دیده در سلول را ترمیم کند. این بدان معنی است که سلول‌ها ممکن است سرطانی شوند.

احتمال ابتلا به سرطان‌های ژنتیکی

ما ژن‌ها را از والدین خود به ارث می‌بریم. اگر والدین دچار نقص ژن شوند، هر کودک 1/2 شانس (50٪) را برای ارث بردن این ژن را دارد.

بنابراین در بعضی از کودکان ژن معیوب منتقل شده و خطر ابتلا به سرطان‌های ژنتیکی افزایش می‌یابد و برخی از کودکان نیز این‌گونه نخواهند بود.

متولد شدن با یک ژن معیوب به ارث برده به این معنی نیست که فرد قطعاً مبتلا به سرطان می‌شود؛ اما آن‌ها ریسک بالاتری در ابتلا به انواع خاصی از سرطان‌ها نسبت به دیگر افراد دارند. همچنین احتمال بروز سرطان در سنین پایین نیز در این افراد بیشتر است. پزشکان این را یک زمینه ژنتیکی برای سرطان می‌دانند. برای رشد سرطان، تغییرات ژن بیشتر (جهش‌های بیشتر) باید رخ دهد. این معمولاً در طول سال‌ها اتفاق می‌افتد.

چگونه سرطان ناشی از وراثت ژن معیوب به ارث برده می‌شود؟

سرطان‌های ژنتیکی از سرطان‌هایی که ناشی از پیری و تغییر در ژن حاصل می‌شود، کمتر رایج‌اند؛ اغلب سرطان‌ها به دلیل ترکیبی از شانس و محیط ما رشد می‌کنند، نه به این دلیل که یک ژن سرطانی خاص را به ارث برده‌ایم.

متخصصان ژنتیک تخمین می‌زنند که بین ۳ تا ۱۰ در هر ۱۰۰ مورد سرطان (۳ تا ۱۰ درصد) مربوط به ارث بردن یک ژن معیوب است اما شواهد کاملاً مشخص نیستند.

نقص‌های مختلف ژن خطر انواع مختلف سرطان را افزایش می‌دهد. بعضی از خطاها، ریسک را با مقدار کم افزایش می‌دهند و برخی با ریسک بالاتری همراه‌اند.

سابقه خانوادگی سرطان

در خانواده‌های دارای ژن معیوب به ارث برده شده، ممکن است الگوی نوع خاصی از سرطان در خانواده وجود داشته باشد. بیشتر افرادی که خویشاوندانی مبتلا به سرطان دارند، ژن معیوب را به ارث نمی‌برند. سرطان بیشتر در افراد مسن رخ می‌دهد. این یک بیماری شایع است. ۱ از ۲ نفر در انگلستان (۵۰%) در برخی از نقاط زندگی خود بیماری سرطان را دریافت خواهند کرد؛ بنابراین، اغلب خانواده‌ها حداقل یک فرد مبتلا به سرطان دارند. داشتن چند خویشاوند مبتلا به سرطان در سن ۶۰ سالگی به این معنا نیست که یک ژن سرطان در خانواده وجود دارد.

قدرت سابقه خانواده شما به این موارد بستگی دارد:

• چه کسی در خانواده شما مبتلا به سرطان بوده است؟
• سن فرد مبتلا به سرطان در زمان تشخیص

هرچه بستگان بیشتری که مبتلا به سرطان یکسان یا مرتبط با آن هستند داشته باشید و هرچه سن آن‌ها در زمان تشخیص سرطان کمتر باشد، سابقه خانوادگی شخص قوی‌تر است. این بدان معنی است که احتمال بیشتری وجود دارد که سرطان‌ها توسط یک ژن ارثی معیوب ایجاد شده باشد.

اگر هر یک از موقعیت‌های زیر در مورد شما صدق می‌کند، ریسک بالاتری برای ابتلا به سرطان‌های ژنتیکی دارید:

• بیش از 2 نفر از بستگان نزدیک در هر طرف از خانواده‌تان به سرطان مبتلا شده‌اند - هر طرف خانواده شما به معنی خویشاوندان پدرتان یا خویشاوندان مادرتان است.
• بستگان به سرطان یکسانی مبتلا شده‌اند و یا سرطان‌های مختلفی وجود دارد که می‌تواند به دلیل همین گسل ژن ایجاد شود.
• سرطان‌ها در زمان جوانی اعضای خانواده (زیر 50 سال سن) بروز کردند.
• یکی از بستگان شما از طریق آزمایش ژنتیکی یک گسل ژن پیدا کرده است.

یادآوری این نکته حائز اهمیت است که سرطان در افراد بالای 60 سال شایع است و در جوانان نادر است؛ بنابراین احتمال ابتلا به سرطان‌های ژنتیکی در افراد مسن کمتر است.

درمان سرطان‌های ژنتیکی

اگر فکر می‌کنید سابقه خانوادگی قوی در سرطان دارید، با پزشک معالج خود صحبت کنید. پزشک معالج شما در مورد خانواده و تعداد اعضا مبتلا به سرطان سؤال خواهد کرد. اگر آن‌ها فکر کنند که شما در معرض خطر بیشتری هستید، می‌توانند شما را به کلینیک ژنتیک ارجاع دهند.

ژن‌های معیوب و سایر عوامل

برخی از ژن‌های سرطانی ارثی بیشتر از سایرین احتمال بروز سرطان دارند. این بستگی به این دارد که ژن چه نقشی در رشد آن سرطان دارد. همچنین به‌عنوان یک گسل ژن، بسیاری از فاکتورهای دیگر برای ایجاد سرطان باید وجود داشته باشند تا فرد مبتلا به سرطان شود. از آنجا که عوامل دیگر همیشه وجود ندارد، به نظر می‌رسد سرطان از یک نسل پرش می‌کند. ممکن است والدین ژنی معیوب داشته باشند و به سرطان مبتلا نشوند اما فرزندشان که همان ژن را به ارث می‌برند، دچار سرطان شوند.

انواع سرطان‌های ژنتیکی

برخی افراد خطاهای ژنتیکی را به ارث برده‌اند که ریسک ابتلا به انواع خاصی از سرطان‌ها را افزایش می‌دهد. برخی از خطاهای ژن می‌توانند خطر بیش از یک نوع سرطان را افزایش دهند.

اگر یکی از اعضای نزدیک خانواده شما یک یا چند نوع از سرطان‌های ژنتیکی را داشته باشد، ممکن است دوست داشته باشید که اطلاعات مربوطه را بخوانید.

1. سرطان روده

سرطان روده، چهارمین نوع شایع سرطان در دنیا است. برخی از ژن‌های ارثی می‌توانند خطر ابتلا به سرطان روده را افزایش داده و باعث ایجاد شرایط ذکرشده در اینجا شوند.

پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی (FAP)

 FAP به دلیل وجود نقص در ژن APC ایجاد می‌شود. این بیماری نادر باعث ایجاد حدود 1 در 100 مورد سرطان روده (1٪) می‌شود. یک ژن APC معیوب می‌تواند باعث شود صدها توده غیر سرطانی (خوش‌خیم) به نام پولیپ در روده در سنین جوانی ایجاد شود. در صورت عدم درمان، تمام مبتلایان به این سندرم تقریباً در دهه 40 عمرشان به سرطان روده مبتلا می‌شوند.

برخی از افراد می‌توانند بدون هیچ‌گونه سابقه سرطان روده در خانواده خود، FAP ایجاد کنند. این بدان معنی است که گسل ژن برای اولین بار در آن شخص اتفاق افتاده است.

2. سرطان سینه

سرطان سینه یک سرطان شایع است. محققان فکر می‌کنند حدود 5 تا 10 از 100 سرطان پستان (5 تا 10 درصد) ناشی از یک ژن ارثی معیوب است. ژن‌هایی که به طور قابل توجهی خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش می‌دهند و می‌توانند مورد آزمایش قرار بگیرند عبارت‌اند از: BRCA1، BRCA2، TP53، PALB2 و PTEN.

3. سرطان کلیه

اگر فردی سابقه خانوادگی سرطان کلیه داشته باشد، خطر آن افزایش می‌یابد. این ممکن است به دلیل شیوه زندگی مشترک یا نادرتر به دلیل ژن‌های معیوب ارثی باشد. محققان در حال بررسی این مسئله هستند که ژن‌ها احتمال ابتلا به سرطان کلیه را افزایش می‌دهند. ما می‌دانیم که تعدادی از شرایط ارثی وجود دارد که خطر ابتلا به آن را افزایش می‌دهد. این شرایط بسیار نادر است و تصور می‌شود که از هر 100 سرطان 2 تا 4 مورد (2 تا 4٪) سرطان کلیه مربوط به سرطان‌های ژنتیکی باشد.

4. ملانوما

ملانوما نوعی سرطان است که معمولاً در پوست رخ می‌دهد. علت اصلی ملانوما قرار گرفتن بیش‌ازحد در معرض نور ماوراءبنفش ساطع‌شده از نور خورشید یا از حمام آفتاب یا سولاریوم است. در حدود 1 از 10 نفر (10٪) که مبتلا به ملانوم هستند، سابقه خانوادگی قوی در این بیماری دارند. افرادی که سابقه خانوادگی ملانوم دارند در معرض خطر بیشتری قرار دارند.

5. سرطان تخمدان

به طور متوسط، از هر 100 زن در انگلیس حدود 2 نفر (2٪) در طول زندگی خود به سرطان تخمدان مبتلا می‌شوند. ژن‌های معیوب شناخته‌شده‌ای که احتمال ابتلا به سرطان تخمدان را افزایش می‌دهد و می‌توانند آزمایش شوند ژن‌های BRCA1، BRCA2 و ژن‌های ایجادکننده سندرم لینچ هستند.

اگر شما یک ژن معیوب داشته باشید که خطر ابتلا به سرطان تخمدان را افزایش می‌دهد، آنچه در آینده اتفاق می‌افتد بستگی به ژن شما دارد. متخصص شما غربالگری منظم را پیشنهاد می‌کند یا بسته به سن شما و اینکه در آینده تمایل به داشتن فرزند دارید، جراحی برای برداشتن تخمدان‌ها و لوله‌های فالوپ نیز پیشنهاد پزشکتان برای درمان خواهد بود.

6. سرطان پروستات

اکنون سرطان پروستات شایع‌ترین سرطان در مردان است. این بیماری در سن 70 سالگی شایع است. دانشمندان تعدادی ژن پیدا کرده‌اند که خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش می‌دهد. در حال حاضر فقط آزمایشی برای ژن BRCA2 وجود دارد که البته این ژن بیشتر با سرطان پستان و تخمدان مرتبط است.

7. رتینوبلاستوما

رتینوبلاستوما یک سرطان نادر است که در کودکان خردسال به وجود می‌آید. بیشتر موارد قبل از سن 5 سالگی رخ می‌دهد. این سرطان روی بخشی از چشم به نام شبکیه که نور و رنگ را تشخیص می‌دهد، تأثیر می‌گذارد.

حدود 40 از 100 کودک مبتلا به رتینوبلاستوما (40٪) ژن معیوب به نام RB1 را به ارث برده‌اند. علت 60 مورد دیگر از 100 مورد (60٪) مشخص نیست.

8. سرطان رحم

یکی دیگر از سرطان‌های ژنتیکی، سرطان رحم است؛ حدود 2 نفر از 100 زن (2٪) در طول زندگی خود به سرطان رحم مبتلا می‌شوند. بین 40 و 60 از 100 زن مبتلا به سرطان رحم (40 تا 60٪) به یک بیماری نادر به نام سندرم لینچ (Lynch syndrome) مبتلا می‌گردند. سندرم لینچ به دلیل گسل در ژن‌های MLH1، MSH2، MSH6 و PMS2 ایجاد می‌شود. همچنین خطر ابتلا به تعدادی از سرطان‌های دیگر ازجمله سرطان روده و تخمدان را افزایش می‌دهد.

ژن دیگری که خطر ابتلا به سرطان رحم را افزایش می‌دهد، ژن معیوب PTEN است. این ژن به عنوان بخشی از یک بیماری نادر به نام سندرم کوودن است.

قابل‌ ذکر است که تعداد سرطان‌های ژنتیکی بیشتر از موارد بالاست و به ما به رایج‌ترین آن‌ها اشاره کردیم.

مزایای استفاده از خدمات موسسه خیریه محمدحسین رضوی

شما با خرید تاج گل خیریه و استند تسلیت خیریه می‌توانید از مزایای ذیل بهره‌مند شوید:

• صرفه‌جویی در وقت
• کمک به نیازمندان
• کمک به بیماران خاص
• شریک شدن در قسمتی از این کار خیر
• حمل‌ونقل سریع و آسان
• سربلندی شما در میان بازماندگان
• سفارش‌های آنلاین
• جلوگیری از اسراف
• دوری از چشم و هم‌چشمی
• شاد کردن دل بیماران
• هزینه کمتر
• کیفیت بالای تاج گل خیریه و استندهای تسلیت خیریه
• نصب و تحویل تاج گل‌ها و استند تسلیت کاملاً رایگان

سفارش استند تسلیت خیریه و تاج گل خیریه از موسسه خیریه محمدحسین رضوی تمامی موارد بالا را شامل می‌شود.

شما در کوتاه‌ترین زمان علاوه بر تحویل یک کار با کیفیت، کمک به خیریه سرطان ( بیماران سرطانی) می‌کنید. با مطلع کردن دوستان و دیگر نزدیکان خود باعث می‌شوید موسسه خیریه برای بیماران مبتلا به سرطان و نیازمندان دیگر ازنظر مالی حمایت شود.

همان‌طور که می‌دانید تاج گل‌های طبیعی بعد از ساعتی پژمرده شده و باید وقت و هزینه بالایی برای آن صرف کنید. با سفارش آنلاین تاج گل و استند تسلیت از موسسه خیریه محمدحسین رضوی علاوه بر اینکه شما به موسسه کمک می‌کنید، موسسه خیریه نیز تمامی خدمات بالا را به شما ارائه می‌دهد.