پروتئین شیر موجب تسکین عوارض جانبی شیمی درمانی می شود

سرطان از بیماری های شایع می باشد که در انواع مختلفی دیده می شود. درمان سرطان ممکن است یکی از انواع جراحی، شیمی درمانی، هورمون درمانی، پرتو درمانی و درمان بیولوژیک (ایمنوتراپی) یا مجموعه ای از این چند روش می باشد . موارد گفته شده  در نهایت موجب از بین رفتن سلول های سرطانی  می گردند . البته همراه با از بین رفتن سلول های سرطانی، تعدادی از سلول های سالم نیز  تخریب می گردد و این رخداد، منجر به بروز عوارض جانبی درمان سرطان می گردد.

بسیاری از پزشکان و بیماران در طول روند درمان بیماری ها با این سوال مواجه گشته اند که برای تسریع در روند بهبود بیماری و آسان تر طی کردن آن امکان کمک گرفتن با تغذیه وجود دارد؟ یا می توان  نقشی در وضعیت جسمی بیمار در زمان بیماری داشته باشد؟ همواره پزشکان در تلاش بوده اند که برای بیماران سرطانی در رابطه با تغذیه و رژیم غذایی اطلاعات مفیدی کسب نمایند .

در این خصوص از این موضوع نمی توان ساده گذشت که لبنیات پر از پروتئین می باشند. حتما سه واحد ماست و یا شیر باید در رژیم غذایی بیمار  ثابت باشد . در سه روز اول می بایست به بیمار تاکید نمود که زیاد گوشت بخورد. هر چه دلش خواست بخورد چون درصورتی که  بیمار در سه روز اول پروتئین زیاده بخورد حتما دچار حالت استفراغ می گردد. باید پروتئین را تقسیم بندی کرد .

این پرسش ها برای بیمارانی که در حال درمان سرطان و انجام شیمی درمانی هستند اهمیت بیشتری می یابد چرا که بیمار با انجام هر دوره شیمی درمانی بدن خود را در معرض تغییرات ناگهانی می بیند و خود و اطرافیانش بیشتر نیاز به دانستن نحوه مواجهه شان با این تغییرات دارند .

در واقع تعریفی که برای  پروتئین‌ ها می توان داشت به این صورت است که  مولکول‌های بزرگی می باشند که از اسید آمینه برخوردار می باشند . بدن برای عمل صحیح داشتن نیازمند به پروتئین‌ است. از این ماده‌ی مغذی در جهت کنترل فرآیند‌های مهم در بدن که مرتبط با متابولیسم می باشند مصرف می گردد. مردان و زنان اغلب میانگین به ‌ترتیب به ۷۱ و ۴۶ گرم پروتئین در روز نیاز دارند. ۱۷ تا ۲۱ درصد از کالری مصرفی زنان باید از پروتئین تأمین گردد.

پروتئین وی چیست؟

وی به عنوان خالص ‌ترین نوع پروتئین محسوب می شود . این نوع پروتئین از شیر گاو تولید می گردد. پروتئین وی محصول فرعی شیر می باشد که در فرآیند تولید پنیر تولید می گردد. این روزها افراد زیادی از پودر پروتئین وی مصرف می ‌کنند تا از خواص آن بهره ‌مند شوند. پودر پروتئین در مقایسه با مواد غذایی طبیعی از پروتئین بیشتری برخوردار می باشد. مصرف پروتئین وی به ‌شدت به زنان توصیه می‌ شود، چون باید پروتئین بیشتری را مصرف نمایند.

سرطان، خصوصا سرطان سینه و رحم به عنوان دومین علت مرگ ‌ومیر در زنان محسوب می شود . پروتئین وی در جهت  درمان سرطان بسیار کاربردی می باشد . مصرف پروتئین وی طی شیمی ‌درمانی می ‌تواند به پیشگیری از رشد سلول ‌های سرطانی کمک نماید. لازم به ذکر می باشد که پروتیئن وی از نظر جذب و هضم راحت می باشد .

شیمی‌ درمانی چیست؟

هر چند همه داروها مولکول های شیمیایی می باشند ولی اصطلاح شیمی درمانی به معنی استفاده از داروهای شیمیایی خاص برای توقف رشد سلول های غیرطبیعی و انهدام توده سلولی (تومور) کاربرد دارد . داروهای شیمی ‌درمانی توسط گردش خون در تمام نقاط بدن پخش می گردد و قدرت رشد و تکثیر (اضافه شدن) سلول های سرطانی را از بین خواهد برد .

اثر شیمی درمانی و رادیوتراپی بر پوست چگونه خواهد بود؟

ناحیه ای از پوست که رادیوتراپی روی آن انجام می گیرد امکان دارد با سوختگی مواجه شود . ضمن اینکه گاها  داروهای شیمی‌درمانی موجب تغییراتی جزئی مثل لکه های قرمز یا کهیر در محل تزریق داروها، تغییررنگ و کدرشدن پوست و ناخن، خشک شدن، پوسته شدن و خارش در پوست گردد. ممکن است ناخن های شما تیره، زرد، شکننده یا ترک خورده شوند و یا جوش های کوچکی زیر پوست ایجاد کند که اکثر این ها به مرور رفع می گردد و نیازمند درمان خاصی نخواهد بود.

بی اشتهایی بعد از شیمی درمانی

کاهش اشتها یا از دست دادن آن، به این معناست که شما اشتهایی به غذا خوردن ندارید یا نمی توانید  مقدار زیادی غذا میل  کنید. این یک مشکل رایج است که در طول سرطان و بعد از شیمی درمانی و سایر درمان‌ های سرطان بیمار با آن مواجه می شود . گاها از دست دادن اشتها  فقط برای یک یا دو روز و یا در طول دوره درمانی رخ می دهد.

دلیل بی اشتهایی بعد از شیمی درمانی

هیچ ‌کس نمی‌ داند که چه چیزی باعث از دست دادن اشتها می ‌شود. برخی از دلایل احتمالی آن عبارتند از:

• خود بیماری سرطان
• خستگی
• درد
• احساساتی مانند استرس ، ترس، افسردگی و اضطراب
• عوارض جانبی سرطان مانند تهوع، استفراغ یا تغییراتی در طعم و بوی غذاها

نسخه خوراکی مقابله با عوارض جانبی شیمی درمانی

هویج برای تقویت شیمی درمانی

هویج به عنوان یکی  از مواد غذایی رایج در هر رژیم غذایی برای بیماران مبتلا به سرطان به شمار می رود . با توجه به  نتایج پژوهشی که توسط موسسه پژوهشگران صورت گرفته است ، برخی ترکیبات موجود در هویج که در جعفری نیز وجود دارند، می توانند به واسطه توقف مکانیزمی در بدن که گاهی اوقات با درمان سرطان تداخل ایجاد می کند، کارایی شیمی درمانی را بیشتر کند .

وعده های غذایی کوچک برای مقابله با بی اشتهایی

همانطور که گفته شد یکی از عوارض جانبی شیمی درمانی بی اشتهایی می باشد ، اما به جای این که خود را وادار به مصرف وعده های غذایی بزرگ نمایید ، پنج یا شش وعده غذایی کوچک ‌تر در روز میل نمایید  تا مواد مغذی لازم را دریافت کرده و انرژی مورد نیاز بدن خود را تامین نمایید . افزودن مکمل های پروتئین و غذاهای پر کالری به رژیم غذایی به حفظ وزن سالم کمک شایانی خواهد کرد به طور کلی افراد مبتلا به سرطان با توجه به شرایط می بایست رژیم غذایی متفاوتی داشته باشند که در این خصوص می بایست با پزشک خود مشورت نمایید .

گوشت کبابی

غذاهایی که از پروتئین بالا برخوردار می باشند ، همچون گوشت گاو کبابی نیز گزینه مناسبی در تغذیه بعد از شیمی درمانی به شمار می رود. غذاهای پر از پروتئین موجب افزایش انرژی و جلوگیری از تخریب ماهیچه ‌های بدن می گردد. پروتئین موجود در گوشت گاو نیز در  بهبود بدن پس از شیمی درمانی و مبارزه با عفونت ‌ها کمک می نماید. برای جلوگیری از ایجاد حالت تهوع بعد از شیمی درمانی ، کباب را همراه با مقداری سیب زمینی، هویج و اندکی ادویه مصرف نمایید  و از کباب کردن بیش از حد آن بپرهیزید.

بروکلی پخته شده

بهتر است پس از شیمی درمانی در جهت افزایش سطح انرژی و کمک به مبارزه با سرطان روزانه پنج وعده یا بیشتر سبزیجات و میوه‌جات همچون کلم بروکلی مصرف کنید. متأسفانه پس از شیمی درمانی، می بایست از مصرف سبزیجات خام پرهیز گردد، چرا که ممکن است منجر به ایجاد بیماری های خطرناک ناشی از غذا گردد. اعتقاد بر این است که پختن سبزیجات مانند بروکلی موجب کشتن میکروارگانیسم های مضر آن می‌ گردد و منجر به آن شده  مواد غذایی برای بیماران ایمن شوند؛ زیرا سیستم ایمنی بیماران بعد از شیمی درمانی بسیار ضعیف می شود.

ماهی

ماهی های چرب همچون  سالمون سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 می باشند که برای سلامت قلب بسیار مفید است و ممکن است رشد سلول های سرطانی را کند نماید ولی اینکه آیا خوردن ماهی می تواند به شما در جلوگیری از سرطان روده بزرگ کمک کند، به طور یقین مشخص نیست تحقیقات نشان داده که افرادی که به جای گوشت قرمز ماهی مصرف می کنند، کمتر به سرطان روده مبتلا خواهند شد . لازم به ذکر است در صورت نخوردن ماهی میتوانید مکمل ها و قرص های امگا 3 مصرف نمایید .

چگونه اطمینان حاصل کنیم که بیمار کالری و پروتئین بیشتری دریافت می کند؟

سعی کنید به جای سه وعده غذایی بزرگ، بیمار هر چند ساعت یک بار تعداد وعده های غذایی کوچک بیشتری بخورد. هر وعده غذایی یا میان وعده باید سرشار از غذاهای پر کالری و پر پروتئین باشد. یکی دیگر از گزینه های جذاب، نوشیدنی های سرشار از کالری و پروتئین همچون میلک شیک ها می باشد . غذاهای گیاهی مثل لوبیا و نخود را جایگزین گوشت قرار دهید. غذاهای پرچرب را می توان با انتخاب روش پخت و پز کم چربی مانند آب پز کردن محدود کرد و از سرخ کردن غذاها پرهیز نمود.

بهترین منابع کربوهیدرات میوه ها، سبزیجات و غلات کامل مانند گندم است. این غذاها همچنین ویتامین ها و مواد معدنی ضروری، فیبر و عناصر غذایی گیاهی را به سلول های بدن می رسانند. این فیبر به انتقال سریع مواد زائد غذا از بدن کمک کرده و مدفوع را نرم نگه می دارد.

توصیه های مفید و تغذیه‌ ای در دوره شیمی درمانی

• اقداماتی همچون پیاده‌روی در هوای آزاد و مطبوع، مصرف آب به مقدار کافی، مطالعه، انجام فعالیت‌های روزمره و دلخواه، مصرف مواد غذایی مورد علاقه به میزان متعادل، گفت‌وگو با دیگران، تماشای فیلم، گوش کردن به موسیقی‌های آرام‌بخش و دلپذیر، پرهیز ازغذاهای سنگین، چرب و غیرمتعارف و استفاده از میوه‌جات می ‌تواند در بهبود وضعیت و کنترل عوارش ناشی از شیمی درمانی مانند تهوع و خستگی نقش موثر و زیادی داشته باشد.
• اصولا مصرف میوه جات و سبزیجات و آبمیوه‌های طبیعی در طول دوره‌های درمان می ‌تواند مفید باشد. مگر اینکه به دلیل کاهش سیستم ایمنی بدن توسط متخصص تغذیه و یا پزشک معالج منع شده باشد.
• غذا را با صبر و حوصله و آرامش کافی مصرف کنید و به خوبی آن را بجوید.
• به طور منظم قبل از صرف غذا سعی کنید دهان خود را با دهان شویه ملایم و رقیق شستشو دهید تا صرف غذا برای شما لذت‌بخش شود. بعضی از داروهای شیمی درمانی می‌توانند طعم دهان شما را تغییر دهند.

در نهایت

شیمی درمانی و دیگر روش های درمان سرطان عوارض جانبی مختلفی همچون  ریزش مو، تهوع، استفراغ، رنگ پریدگی، کم خونی، اسهال، یبوست، ایجاد بثورات پوستی و اختلال خواب به دنبال دارد . یکی از مهمترین عوارض شیمی درمانی، ایجاد اختلال در چشایی و حس بویایی می باشد  که نتیجه آن کاهش درک طعم و بوی غذا و افت اشتها می باشد . کاهش اشتها توان بدن را برای مقابله با بیماری کاهش می دهد. این عارضه علاوه بر کاهش اشتها، کاهش وزن، افسردگی و سوء تغذیه را به دنبال دارد پزشکان توصیه می کنند که برای کاهش عوارض جانبی شیمی درمانی پروتئین مصرف شود، ضمن اینکه از مصرف بیش از حد پروتئین موجود در شیر جلوگیری شود چرا که موجب تهوع و استفراغ خواهد شد . برای کاهش عوارض بهتر است با توجه به برنامه غذایی که پزشک در اختیار بیمار قرار می دهد عمل نمود.

در آخر با توجه به شایع شدن بیماری سرطان و هزینه های درمان بالا،  خیریه ها و موسسات زیادی تاسیس شده که در این خصوص به بیماران سرطانی کمک نمایند . این موسسات با اجاره استند تسلیت و تاج گل در هزینه های درمان به بیماران کمک می نمایند . شما نیز می توانید با اجاره از این موسسات در این امر خیر خواهانه سهیم باشید .