تغذیه مناسب برای سرطان خون

افرادی که به سرطان مبتلا می شوند عمدتا به دریافت داروها و شرکت در جلسات شیمی درمانی و رادیوتراپی های خود و عوارض ناخوشایندی که به دنبال آن ها بروز می کند می اندیشند غافل از این که با بهره گیری از ساده ترین اقدامات نظیر اصلاح برنامه غذایی و پیروی از یک رژیم درمانی مطابق با وضعیت بیماری خود می توانند تغییرات شگرفی در حالات و احساس خود در ضمن فرایندهای درمانی ایجاد کنند.

در واقع تعیین یک رژیم غذایی بهینه و منطبق با اصول تغذیه ای صحیح و مداومت در دنبال کردن آن امروزه جزئی از برنامه درمانی بیماران مبتلا به انواع سرطان محسوب می شود. 

گاهی دیده شده که گروهی از بیماران از استطاعت و توان مالی کافی جهت فراهم نمودن رژیم غذایی مفید و توصیه شده برای خود را ندارند، حال آن که هزینه های خرید دارو و پروسه های درمانی این بیماران هم به مخارجشان اضافه شده اند.

این افراد در مراحل مختلف درمانی خود می توانند از کمک هایی که خیرین و افراد نیکوکار به خیریه سرطانی و کمپین های حمایت از بیماران سرطانی اختصاص یافته بهره برده تا در نتیجه آن، دوره درمانی خود را با آرامش بیشتری طی کنند و ما نیز شاهد کمتر شدن هر چه بیشتر استندهای تسلیت و ترحیم این بیماران به واسطه کمک های انسان دوستانه هم نوعان خود باشیم.

اهمیت تغذیه مناسب در سرطان خون

غذا منبع تامین انرژی برای افراد می باشد و نقش مهمی در حفظ سلامت سلول های بدن و فرایند بازسازی و ترمیم بافت ها را بر عهده دارد. در بیماری که به سرطان مبتلا است از آن جایی که احساس ضعف و خستگی از جمله تظاهرات شایع در آنان می باشد، دریافت انرژی کافی و تنظیم برنامه روزانه جهت مصرف کارآمد آن از اهمیت زیادی برخوردار است. رژیم غذایی آنان باید به گونه ای تنظیم شود که منجر به حفظ یا به دست آوردن یک وزن متعادل باشد تا فرد بتواند مصرف انرژی خود را به بهترین شکل مدیریت کند.

مشخص کردن یک رژیم غذایی کارآمد و برنامه ریزی برای انجام آن کاری نیست که شما بتوانید به تنهایی از پس آن برآیید و در این امر نیاز به مشورت با یک متخصص تغذیه و پزشک معالج خود یا سایر متخصصان نیز خواهید داشت تا بتوانید بهترین برنامه را تدوین کرده و تا جای ممکن عوارض ناشی از بیماری و درمان ها را تحت کنترل خود درآورید.

به طور مثال فردی که به سرطان خون دچار بوده و تحت پیوند سلول های بنیادی قرار داشته است، مستعد ابتلا به انواع عفونت ها می باشد، در نتیجه به او توصیه می شود که از غذاهای خام مثل سبزیجات یا میوه به همراه پوست آن یا غذاهای نیم پز یا خام نظیر فراورده های دریایی، تخم مرغ و گوشت و همچنین فراورده های لبنی پاستوریزه نشده پرهیز کنند. 

نوع تغذیه در سرطان خون

بیماران مبتلا به سرطان خون می بایست حجم وعده های غذایی خود را کاهش اما تعداد وعده های مصرفی در طول روز را افزایش دهند و هر زمان که احساس گرسنگی به آن ها دست داد، غذایی تناول نمایند چون ممکن است یک ساعت بعد دیگر میلی به غذا نداشته باشند. این بیماران همچنین باید تمام مواد غذایی ضروری و مغذی را در برنامه روزانه خود گنجانده و از آن ها به میزان کافی بهره ببرند.

لازم است که در روتین رژیم غذایی بیمار، این دسته از مواد ضروری گنجانده شوند:

• آب کافی جهت مبارزه با یبوست و ضعف و بی حالی
• پروتئین مثل گوشت مرغ و ماهی، گوشت قرمز، دانه های مغذی مثل انواع آجیل، تخم مرغ، انواع حبوبات
• کربوهیدرات مثل نشاسته موجود در برنج، نان، ماکارونی
• مواد معدنی
• چربی
• فیبر
• ویتامین ها
• سبزی و میوه جات
• محصولات لبنی مثل شیر، ماست، پنیر

مقدار استفاده از هر کدام ازاین گروه های غذایی ممکن است بسته به شرایط بیمار تغییراتی به همراه داشته باشد به طور مثال اگر بیماری به دنبال فرایندهای درمانی دچار عارضه اسهال شده باشد، به او توصیه می شود که میزان دریافت فیبر یا گروه میوه جات خود را افزایش داده تا بتواند این مشکل را برطرف سازد. 

مواد غذایی مفید در کاهش عوارض سرطان خون

بهتر است پروتئینی که بیمار مبتلا به سرطان خون از آن استفاده می کند از گوشت مرغ یا بوقلمون که ذخایر پروتئینی خوبی دارند تهیه شود. مصرف گوشت قرمز می تواند مفید واقع شود اما از آنجایی که هضم دشوارتری نسبت به گوشت بوقلمون و مرغ داشته و همچنین میتواند التهاب و ورم را در بیمار مبتلا به سرطان تشدید کرده و به طور ثانویه منجر به بروز اختلالات قلبی عروقی در فرد شود، بنابراین استفاده از آن زیاد توصیه نمی شود.

مصرف انواع ماهی ها، به خصوص ماهی های چرب نظیر سالمون یکی از توصیه هایی است که به طور قطع به یک بیمار مبتلا به سرطان خون داده خواهد شد. گوشت ماهی منبع سرشاری از اسیدهای چرب ضروری امگا 3 می باشد که نقش موثری در حفظ کارکرد قلب و جلوگیری از تحلیل رفتن عضلات فرد ایفا می کند و مقدار زیادی ویتامین b12 در اختیار بدن قرار می دهد تا بتواند به کمک آن به تولید گویچه های قرمز خون بپردازد.

ماهی همچنین حاوی مقادیر زیادی ویتامین D می باشد که باعث افزایش جذب کلسیم موجود در مواد غذایی و در نتیجه حفظ و بهبود عملکرد استخوان های فرد می شود. 

تغذیه بیماران تحت درمان شیمی درمانی

یکی از عوارضی که درمان با داروهای شیمی درمانی ایجاد می کند و عموما تحمل آن برای بیماران دشوار است، حالت تهوع می باشد. در صورتی که داروهای ضد تهوع در درمان این عارضه مفید واقع نشدند میتوان از زنجبیل تازه در مواد غذایی یا نوشیدنی بیمار استفاده کرد تا این حالت را از بین برده یا از شدت آن بکاهد.

داروهای شیمی درمانی که بیماران مبتلا به سرطان تحت درمان با آن ها قرار می گیرند، یک سری عوارضی به همراه دارند که باعث اختلال در فلور طبیعی روده و از بین رفتن باکتری های مفید موجود در آن می شود.

عدم حضور این باکتری ها می تواند باعث التهاب در مخاط روده شده و تظاهرات بالینی نظیر تهوع و استفراغ را در بیمار سبب شود. بنابراین همواره به این بیماران توصیه می شود که از مواد پروبیوتیکی در رژیم غذایی روزانه خود به طور منظم استفاده کنند تا فلور طبیعی روده به حالت عادی خود بازگردد.

مواد غذایی که باید از آن ها پرهیز کرد

لازم است که بیماران مبتلا به سرطان خون جهت تسریع فرایند درمان خود و کمک به بهبودی هر چه سریع تر بیماری، از مصرف یک سری مواد غذایی خودداری کنند که در زیر به چند مورد از آن ها اشاره شده است:

• سبزیجات خام و ضد عفونی نشده
• مواد غذایی نپخته
• کافئین
• غذاهای با نشاسته فراوان
• گریپ فروت
• غذاهای پر نمک
• مواد غذایی پر چرب
• نان سفید