سرطان روده در جوانان چه علائمی دارد؟

 نخست باید درباره این خبر خوب گفت که آمار کلی سرطان روده رو به کاهش است اما لازم به ذکر این موضوع  می باشد که سومین علت مرگ و میر در جهان سرطان روده  محسوب می شود. در گذشته تصور بر این بود که تنها افرادی که بالای 50 سال دارند مبتلا به سرطان روده می شوند اما امروزه این سرطان در جوانان نیز مشاهده می شود . هنوز علت این موضوع مشخص نشده است . اما با غربالگری دوره ای می توان از ابتلا به این بیماری پیشگیری کرد .

سرطان های ایجاد شده در روده ها که به نام سرطان های کولورکتال شناخته می شوند، معمولاً در اثر رشد و تکثیر غیر طبیعی سلول های تشکیل دهنده روده ایجاد می شود که با گذشت زمان می توانند به سایر بافت های اطراف خود منتشر شده و آن ها را نیز درگیر کنند. شروع آن معمولاً به صورت توده ای از سلول های غیر سرطانی در جدار روده ظاهر می شود که پولیپ نامیده می شوند. این توده های کوچک معمولاً بدون علامت بوده یا با نشانه های بسیار خفیف و جزئی بروز می کنند.

به همین دلیل است که سرطان روده را به عنوان سرطان خاموش می شناسند و این امر لزوم بررسی های مداوم و غربالگری های روتین جهت تشخیص زود هنگام این پولیپ ها را مشخص می سازد. اگر به مرور زمان این بافت های غیر طبیعی شناسایی نشده و اقدامات لازم درمانی برای رفع آن ها انجام نپذیرد، می توانند به توده های سرطانی تبدیل شوند.

این نوع سرطان در تمامی سنین  و در بین جوانان نیز ممکن است به وجود بیاید اما اغلب در افراد میان سال و در سنین بالاتر دیده می شود. سرطان روده در حال حاضر سومین جایگاه در علل مرگ و میر افراد در جهان را اشغال کرده است.

علائم سرطان روده 

بعضی ها تصور می کنند که این سرطان تنها مختص افراد پیر و سالخورده می باشد در حالی که می تواند تمامی گروه های سنی، از پیر و میانسال تا جوان را در گیر کرده و حتی تا مراحلی پیشرفت کند که زندگی هایشان را هم مورد تهدید قرار دهد.

در مورد علائم حاصل از بیماری، این نکته نیز حائز اهمیت است که این نشانه ها معمولاً در مراحل اولیه تشکیل سرطان که توده ها هنوز بدخیم و سرطانی نشده و گسترش نیافته اند دیده نمی شوند. در صورتی که جهت درمان و رفع توده های خوش خیم اقدامی صورت نپذیرد، با گذشت زمان و افزایش رشد و دست اندازی آنها کم کم علائم ابتلا به این بیماری نیز در فرد آشکار می شوند.

این علائم می توانند در تمامی سنین اعم از پیر و جوان، فرد مبتلا را تحت تأثیر قرار دهند که شامل موارد زیر می باشند: 

• کاهش ناگهانی وزن بدون هیچ علت خاصی یا بیماری زمینه ای که از قبل در فرد وجود داشته باشد.
• مشاهده خون آشکار در مدفوع که طی عمل دفع دیده می شود.
• احساس کسالت و خستگی دائمی در بیمار که به تازگی پدیدار شده و با استراحت کردن برطرف نمی شود.
• بروز تغییراتی در الگوی دفع منظم مدفوع توسط افراد.
• تغییر ناگهانی عملکرد روده ها به شکل اسهال یا یبوست که این مشکل پیش از این در وی مطرح نبوده است.
• تغییر در قوام و حجم مدفوع دفع شده در طولانی مدت که به حالت عادی باز نمی گردد.
• احساس درد و ناراحتی مزمن در ناحیه شکم و محل استقرار روده ها و همینطور زیر شکم.
• احساس پر بودن و تخلیه نشدن کامل مدفوع حتی پس از انجام دفع.
• تجمع غیر طبیعی گاز در روده ها و وارد آوردن فشار از سوی آن به اندام های اطراف خود.
• نفخ و ورم کردن شکم.
• سفت بودن و سختی شکم و اطراف ناف در لمس و احساس گرفتگی آن.
• شکم درد و دلپیچه بدون دلیل معین.
• دردناک بودن فرآیند اجابت مزاج و دفع مدفوع.
• بروز آنمی و کم خونی بعد از گذشت مدتی از بروز علائم.
• سندرم روده تحریک پذیر.
• بی اشتهایی و کاهش میل بیماران به غذا.
• متمایل شدن رنگ پوست بدن بیمار به رنگ زرد.

دلایل بروز سرطان روده در افراد

امروزه عوامل گوناگونی وجود دارند که می توانند زمینه ساز بروز سرطان در افراد مختلف شوند و بعضی از آن ها نیز هنوز شناخته نشده اند اما با این حال، نقطه آغازین و علت اصلی پدیدار شدن این بیماری در افراد ریشه در جهش های ژنتیکی صورت گرفته در سلول های بافت روده دارد که منجر به افزایش سرعت رشد و تکثیر توده های سلولی و خارج شدن  فرآیند های حیاتی سلول ها از حالت کنترل می باشد. از جمله عوامل خطرزایی که ریسک این جهش های سلولی را بالا برده و فرد را بیش از پیش مستعد ابتلا به سرطان روده می کند می توان سن بالا و در پیش گرفتن شیوه نادرست زندگی دانست.

همانطور که در ابتدای متن نیز اشاره کردیم این سرطان بیشتر در سنین میانسالی و بالاتر بروز کرده و مردان و زنان بسیاری را در این بازه سنی درگیر می کند اما این نشان دهنده مصون بودن افراد جوان تر از ابتلا به این سرطان نمی باشد. در دوره ای که هم اکنون در آن به سر می بریم، شیوه زندگی مردم جامعه و خصوصاً قشر کم سن تر این اجتماع  به گونه ای تغییر کرده است که در آن، ریسک ابتلا به انواع بیماری های مزمن و سرطان افزایش یافته و همواره مواردی از ابتلا به این بیماری ها در گروه جوانان قرار می گیرند. 

علت ابتلای جوانان به سرطان روده

تحقیقات نشان می‌ دهد سن متوسط در تشخیص سرطان ۶۸ سال می باشد و ۸۰ درصد موارد اغلب در افراد ۵۵ ساله و مسن ‌تر رخ می ‌دهد. بنابراین پائین آوردن سن مطرح‌ شده برای آغاز سرطان با انجام آزمایش‌ های تصویربرداری کولونوسکوپی برای پیشگیری از بروز آن  که در حال حاضر در سن ۵۰ سالگی برای افرادی انجام می ‌شود که خطر سرطان برای آنها در سطح متوسط می باشد نمی‌تواند پاسخ مسئله باشد. علتش آن هست که این آزمایش با ریسک‌ هایی همراه بوده مانند پارگیِ روده یا راست ‌روده، خونریزی، واکنش‌های مخرب نسبت به داروهای مسکن یا وضعیت غلط.

عوامل خطر سرطان روده برای جوانان

رفتارهای پر خطر، عادت های نادرست و روش های غلط در زندگی باعث افزایش ریسک بیمار شدن این دسته از افراد می گردد. آن دسته از جوانانی که به استعمال دخانیات و استفاده از سیگار روی آورده و روش زندگی بی حرکت و یا با فعالیت اندک ورزشی را در پیش گرفته اند حتی نسبت به افراد میان سال هم بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان روده می باشند که تعداد موارد تشخیص داده شده در آن ها در حال افزایش می باشد.

 جوانانی که در خانواده سابقه ابتلا یکی از اعضا نزدیک یا دور خود به سرطان روده را دارند عموماً به آن ها توصیه می شود که غربالگری ها و معاینات دوره ای را جدی گرفته و در کنار پیگیری این مراحل، سبک زندگی خود را اصلاح کرده و یک برنامه منظم جهت حفظ و پیروی از یک زندگی سالم و مناسب را در پیش بگیرند.

با این همه، تعداد افرادی که تنها به دلیل وراثت و سابقه ابتلا خویشاوندان به سرطان روده گرفتار این بیماری شده اند در مقایسه با آنانی که به دنبال پیروی از عادات غلط و آسیب رسان در زندگی خود دچار سرطان شده اند بسیار ناچیز می باشد. بنابراین لازم است که فرد آموزش های لازم جهت چگونگی شروع و حفظ یک سبک زندگی سالم و کارآمد را در پیش گرفته و آن را به خوبی در زندگی خود پیاده سازد.

زمان مناسب برای  مراجعه و معاینه پزشک چه زمانی می باشد؟

اگر فردی تغییر در عادت اجابت مزاج، خونریزی و وجود خون در مدفوع را مشاهده کند باید به پزشک معالج مراجعه کند. علائم و تغییرات به وجود آمده، دقیقاً گزارش شود و  تاریخچه غربالگری در صورت وجود ارائه شود.  به‌طورمعمول اولین غربالگری برای تشخیص زودرس سرطان کولورکتال( روده بزرگ) از سن 50 سالگی شروع می‌شود. البته در صورت وجود سابقه فامیلی سرطان و یا بیماری‌های مستعد کننده ابتلا به آن، غربالگری باهدف تشخیص زودرس، در سنین پایین‌تر آغاز می‌گردد.  پزشک شما ممکن است غربالگری های مکرر یا پیشتر را توصیه کند اگر شما عوامل دیگر مانند سابقه خانوادگی بیماری را داشته باشید. 

راه و روش های جلوگیری و پیشگیری از ابتلا به سرطان روده :

برای سرطان روده نیاز به دادن تست می باشد؛ افرادی که به طور متوسط ​​خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را دارند، می توانند از سن 50 سالگی شروع به غربالگری کنند. اما افرادی که دارای خطر بالاتری هستند، مانند افرادی که سابقه خانوادگی سرطان روده بزرگ دارند، باید زودتر بررسی کنند. چندین گزینه غربالگری وجود دارد - هر کدام با منافع و اشکالات خود می باشند.

خوردن انواع میوه ها، سبزیجات و غلات کامل، میوه ها، سبزیجات و غلات کامل حاوی ویتامین ها، مواد معدنی، فیبر و آنتی اکسیدان ها هستند که ممکن است در پیشگیری از سرطان نقش داشته باشد. انواع میوه ها و سبزیجات را انتخاب کنید تا انواع ویتامین ها و مواد مغذی دریافت کنید.