تشخیص به موقع سرطان پروستات

یکی از سرطان های رایج در میان آقایان که معمولا در سنین بالا افراد را دچار می کند، سرطان پروستات می باشد. سرطان پروستات درجه بندی دارد، این موضوع بدان معنا می باشد که سرطان پروستات مانند یک طیف است که از خفیف تا شدید را شامل می شود و باید به موقع شناسایی شده و تحت درمان قرار گیرد تا بتوان جان افراد مبتلا به این بیماری را نجات داد، بنابرای انجام آزمایش های سالیانه می تواند به افراد کمک بسیار زیادی در زمینه تشخیص سرطان پروستات داشته باشد.

در کل اگر سرطان ها به موقع تشخیص داده شوند و تحت درمان قرار گیرند، پزشکان می توانند جان بسیاری از افراد را نجات دهند. لازم به ذکر است که در این مقاله به بررسی تشخیص به موقع سرطان پروستات و نکات مربوط به آن، می پردازیم، بنابراین برای کسب اطلاعات لازم در این زمینه تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

سرطان پروستات چیست؟

باید بیان شود که سرطان به معنای رشد و تقسیم سلولی آن هم بیش از اندازه می باشد. زمانی که سلول های یک نقطه از بدن انسان رشدی بیش از اندازه داشته باشد، به اصطلاح می گویند که فرد دچار سرطان شده است. حال این نوع سرطان به دو نوع خوش خیم و بد خیم تقسیم بندی می شود، معمولا در سرطان خوش خیم توانایی آسیب رسیدن به بافت های اطراف وجود نخواهد داشت و در سرطان بدخیم این موضوع بسیار شایع است و سرطان می تواند به بافت های دیگر بدن نیز آسیب وارد کند، بنابراین تشخیص به موقع سرطان می تواند کمک بسیاری به درمان سرطان داشته باشد.  

باید بیان شود که پروستات غده‌ی کوچکی در بدن آقایان است که دقیقا در زیر مثانه قرار دارد. همان گونه که می دانید، تمام سلول‌های بدن ما با سرعت مشخصی رشد می‌ کنند و تقسیم می‌ شوند و بعد از مدتی نیز از بین می ‌روند. سرطان پروستات زمانی اتفاق می ‌افتد که سلول ‌های پروستات با سرعت غیر عادی رشد ‌کنند و برخلاف سلول ‌های عادی بعد از پایان عمر خود از بین نروند و تجمع سلول ‌ها باعث به ‌وجود آمدن تومور در پروستات شود. تومور به‌وجود آمده با گذشت زمان می‌تواند به سایر مناطق بدن مانند مواردی که در زیر بیان می شود، سرایت کند:

• بافت‌ها
• غدد لنفاوی
• در نهایت به استخوان‌ ها   

ابتلا به سرطان پروستات در چه کسانی بیشتر می باشد؟

در کل هنوز دلایل ایجاد سرطان در بدن افراد مشخص نمی باشد و پزشکان دلیل اصلی ایجاد سرطان را نمی دانند اما لازم به ذکر می باشد که برای ایجاد سرطان پروستات، دلایل  بسیاری تأثیر گذار است و باعث می شود که افراد سریع تر به این بیماری دچار شوند. از دلایل تأثیر گذار در ابتلا افراد به بیماری سرطان پروستات می توان به موارد زیر اشاره داشت:

• سن:

می توان اذعان داشت که ریسک ابتلا به سرطان پروستات از سن ۵۰ سالگی به بعد افزایش می ‌یابد و معمولا در آقایان بالاتر از ۶۵ سال شایع ‌تر است، بنابراین بهتر است که از یک سن مشخصی به بعد، به صورت سالیانه مورد آزمایش یا چکاپ قرار بگیرید تا اگر به این بیماری مبتلا شدید، بتوانید با توجه به تشخیص به موقع خود را درمان کنید.

• نژاد:

لازم به ذکر می باشد که یکی از عوامل تأثیر گذار در بروز سرطان پروستات، نژاد افراد است. به عنوان مثال سیاه ‌پوستان آمریکایی بیشتر از سایرین به این بیماری مبتلا می‌ شوند و احتمال بروز این بیماری در مردان آسیایی نسبت به سایر نژاد ها کمتر می باشد، اما این موضوع به این معنا نیست که مردان آسیایی هرگز به این بیماری مبتلا نخواهند شد.

• سابقه‌ی خانوادگی:

در کل در تمامی سرطان ها یکی از عوامل تأثیر گذار بر ایجاد سرطان عامل وراثت می باشد. لازم به ذکر است که در صورتی‌‌ که اقوام نزدیک فرد، مبتلا به سرطان پروستات بوده باشند ریسک ابتلا به این بیماری بالا می‌ رود.

• وزن:

در کل داشتن اضافه وزن در همه افراد باعث بروز بیماری های بسیار خاص مانند دیابت و فشار خون و ... می شود. می توان بیان کرد که شیوع این بیماری در آقایان دارای اضافه وزن بیشتر است، بنابراین همیشه سعی داشته که از یک وزن متعادل برخوردار باشید و از یک رژیم غذایی مناسب نیز پیروی کنید.

علائم سرطان پروستاتچه می باشد؟

باید بدانید که سرطان پروستات در مراحل اولیه علایم و نشانه ای ندارد و ممکن است شما هرگز متوجه وجود بیماری در بدن خود نباشید ( همین موضوع تحت نظر پزشک بودن را تأکید می کند ).

معمولاً از طریق تست PSA یا DRE ، فرایندی به نام غربالگری یافت می شود. اگر یک آزمایش PSA یا DRE نشان دهد که ممکن است سرطان پروستات وجود داشته باشد، برای تشخیص سرطان پروستات نیاز به نظارت و آزمایش بیشتری می باشد. هنگامی که سرطان پروستات علائمی ایجاد کند، معمولاً در مرحله بعد تشخیص داده می شود. لازم به ذکر است که این علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد: 

• تکرر ادرار ( به خصوص در هنگام شب )
• جریان ادرار ضعیف یا قطع شده یا نیاز به زور برای تخلیه مثانه
• نیاز به ادرار کردن مکرر در شب
• احساس پر بودن مثانه به صورت دائمی ( به دلیل بزرگ شدن پروستات که به مثانه فشار وارد می کند )
• وجود خون در ادرار
• وجود خون در مایع منی
• اختلالات در هنگام نعوظ
• داشتن درد یا سوزش هنگام ادرار، که این مورد معمولا کم تر رواج دارد
• ناراحتی یا درد هنگام نشستن، ناشی از بزرگ شدن پروستات

همان گونه که در ابتدا بیان کردیم، بعضی از وقت ها مردان مبتلا به سرطان پروستات هیچ یک از این علایم ذکر شده را ندارند. سایر شرایط غیر سرطانی پروستات مانند BPH یا پروستات بزرگ شده می توانند علائم مشابهی ایجاد کنند و یا ممکن است علت علائم یک بیماری پزشکی بسیار متفاوت باشد که سرطان نیست. علائم ادراری هم چنین می تواند در اثر عفونت مثانه یا سایر شرایط نیز ایجاد شود.

از دیگر علائم سرطان پروستات:

لازم به ذکر می باشد که  اگر سرطان در خارج از غده پروستات گسترش یابد و رشد پیدا کند، آقایان ممکن است علائمی را که در زیر به آن ها اشاره می شود را تجربه کنند:

• داشتن درد در ناحیه کمر و باسن و ران ها
• داشتن درد در نواحی مانند شانه ها یا استخوان های دیگر
• داشتن تورم یا ایجاد مایعات در پاها
• کاهش وزن غیر قابل توضیح
• داشتن احساس خستگی به صورت دائمی
• تغییر در عادات روده

اگر نگران تغییراتی که در بدن شما ایجاد شده است هستید، لطفا با پزشک خود در این باره صحبت کرده و مشورت نمایید. علاوه بر سایر سؤالات، پزشک از شما سؤال خواهد کرد که چه مدت علائم (ها) را تجربه کرده اید. این برای کمک به تشخیص علت این مشکل است.

تشخیص به موقع سرطان پروستات:

در کل تشخیص به موقع سرطان ها چه سرطان پروستات بوده و چه از نوع سرطان های دیگر باشد، می تواند در درمان سرطان تأثیر بسزایی داشته باشد. به صورتی که روند تساعدی رشد سلول های سرطانی را کاهش دهد. با تشخیص به موقع سرطان پروستات می توان جان افراد را در بسیاری از مواقع نجات داد و سبب شد که این افراد یک زندگی نرمال و عادی داشته باشند.

فقط لازم است که برای تشخیص به موقع این سرطان از سن 40 سالگی به بالا تحت نظر پزشک باشید تا ایشان با معاینات خود این بیماری را تشخصی دهد. با این که با دیدن علائم سرطان پروستات و بزرگ شدن غده پروستات به صورت سریع به پزشک مراجعه کنید تا ایشان شما را تحت درمان قرار دهد.لازم به ذکر است که در صورت تشخیص سرطان پروستات، تسکین علائم بخش مهمی از مراقبت و درمان سرطان پروستات باقی مانده است. این ممکن است به عنوان مدیریت علائم، مراقبت تسکینی یا مراقبت حمایتی نیز خوانده شود. حتما با پزشک خود در مورد علائمی که تجربه می کنید، از جمله هرگونه علائم جدید یا تغییر علائم صحبت کنید.

تشخیص سرطان پروستات:

همان گونه که تا این قسمت از مقاله اشاره داشتیم، تشخیص سرطان پروستات و درجه بندی آن، نقش اساسی در مراقبت های بالینی بیمار دارد و هم چنین تأثیر بسزایی در انتخاب روش درمان خواهد داشت. در برخی مواقع نیز، ممکن است بیمار با وجود ابتلا به سرطان پروستات. هیچ گونه علائم و نشانه ای را مشاهده نکند و اما در برخی دیگر نیز ممکن است بیمار تمامی علائم ذکر شده در قسمت های گذشته را داشته باشد.

بنابراین، انجام معاینه و چکاب سالیانه برای مردان امری واجب و ضروری است.ممکن است برای شما این سوال به وجود بیاید که در عین حال سرطان پروستات با چه تست هایی قابل تشخیص است و برای تشخیص آن باید چه کارهایی انجام داد؟ می توان بیان کرد که با انجام آزمایش هایی مانند مواردی که در زیر بیان می شود، سرطان پروستات تشخیص داده می شود:

• آزمایش خون
• غربالگری
• تصویر برداری و...

لازم به ذکر می باشد که تشخیص زود هنگام این بیماری تأثیر بسزایی در روند درمان آن خواهد داشت. اگر اورولوژیست در آزمایش های اولیه به وجود سرطان پروستات مشکوک شود، برای اطمینان از تشخیص خود بسته به شرایط بیمار آزمایش های متفاوتی را پیشنهاد می کند.  

تست تشخیص سرطان پروستات چیست؟

در کل می توان بیان کرد که تست های شناسایی همه سرطان ها اعم از هم چنین سرطان پروستات به آن دسته از تست هایی گفته می شود که قبل از بروز علائم سرطان در بدن افراد، سرطان مورد نظر را شناسایی می کنند. در نتیجه این تست ها برای درمان سرطان اهمیت ویژه ای دارند. لازم به ذکر می باشد که معمولا سرطان های پروستات یا به آرامی رشد می کنند یا کلاً رشد نمی کنند. معمولاً دو تست برای شناسایی سرطان پروستات به کار می رود که که در زیر به آن ها اشاره می کنیم:

• معاینه دیجیتالی مقعد (DRE):

در این روش، پزشک یا پرستار پس از پوشیدن دستکش و استفاده از مایع روان کننده، انگشت خود را وارد مقعد بیمار خواهد کرد تا بدین وسیله بتواند اندازه پروستات را تشخیص دهد و ببیند آیا توده یا مورد مشکوک و غیر عادی در این قسمت وجود دارد یا خیر. این معاینه مقعدی در تشخیص سرطان پروستات اهمیت بسیاری دارد و بیشتر پزشکان برای تشخیص این سرطان ممکن است اول این راه را پیشنهاد دهند.

• تست آنتی ژن مختص پروستات (PSA):

این تست سطح PSA را در خون شما اندازه گیری می کند. باید بیان شود که PSA ماده ای است که توسط پروستات ساخته می شود و سپس در بدن افراد پخش می گردد. سطح PSA در خون مردانی که سرطان پروستات دارند، از حد نرمال بالاتر می باشد. هم چنین می توان اذعان داشت که بیماری های دیگری که به پروستات مربوط هستند نیز می توانند سطح PSA را بالا ببرند. بنابراین شما با انجام آزمایش آنتی ژن مختص پروستات، می توانید به سرطان پروستات یا حتی دیگر بیماری های مربوط به آن پی ببرید. این یک قانون می باشد که هر چه سطح PSA در خون بیشتر باشد، احتمال وجود مشکل در پروستات بیشتر است. با این حال، عوامل زیادی مانند سن و نژاد ممکن است بر روی سطح PSA تأثیر بگذارد. برخی از غدد پروستات بیش از سایرین PSA تولید می کنند. سطح PSA ممکن است تحت تأثیر موارد زیر نیز قرار داشته باشد:

• درمان های پزشکی خاص
• داروهای خاص
• بزرگ شدن پروستات
• عفونت پروستات

از آنجا که سطح PSA تحت تأثیر عوامل زیادی قرار می گیرد، پزشک تنها شخصی است که می تواند نتیجه تست PSA را درست تفسیر کند و وجود مشکلات در این ناحیه را تشخیص دهد. با این حال، لازم به ذکر می باشد که تنها از طریق نمونه برداری از بافت می توان سرطان پروستات را به صورت قطعی تشخیص داد.

از دیگر روش ها یا راه های تشخیص سرطان پروستات، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بیوپسی یا نمونه برداری
• نمره گلیسون
• آزمایش ژنتیک
• آزمایشات تصویر برداری
• سونوگرافی ترشحی
• تصویر برداری رزونانس مغناطیسی یا MRI
• اسکن استخوان
• اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT)

از کجا بفهمیم که به تست تشخیص سرطان پروستات نیاز داریم؟

همان گونه که بارها و بارها در ابتدای مقاله عنوان کردیم، سن تأثیر بسزایی در ایجاد سرطان پروستات خواهد داشت. اگر شما دارای علائم غیر عادی که نشان دهنده سرطان پروستات می باشد، را دارید به صورت کاملا سریع باید به پزشک مراجعه کرده و تحت تست ها برای تشخیص سرطان پروستات باشید.

اگر هیچ علائمی ندارید اما سن شما ز 40 سال به بالا می باشد، بهتر است که به صورت سالیانه مورد آزمایش یا چکاپ قرار بگیرید که در صورت ایجاد مشکل بتوان آن را به موقع تشخیص داد. لازم به ذکر می باشد که بر طبق تحقیقات و آزمایشات خدمات پیشگیرانه ایالات متحده آمریکا (USPSTF)، مردانی که علائم سرطان پروستات را ندارند، بهتر است تست آنتی ژن مختص پروستات یا همان PSA را انجام ندهند. به دلیل آن که:

• تست PSA قبل از هر نوع تستی می تواند سرطان پروستات را شناسایی کند. با این حال، تست PSA ممکن است به اشتباه مثبت یا به اشتباه منفی باشد؛ به عبارت دیگر مردانی که سرطان ندارند ممکن است نتایج غیرعادی دارا باشند و مجبور شوند تست هایی را انجام دهند که لازم نیست.
• هم چنین ممکن است در مردانی که دچار سرطان پروستات هستند و به درمان نیاز دارند، سرطان شناسایی نشود.
• نتیجه غیرعادی تست PSA ممکن است منجر به بروز اضطراب شود. تستی که پس از نتیجه غیرعادی یک تست PSA انجام می شود، نمونه برداری از بافت پروستات است. یک جراحی کوچک برای نمونه برداری از سلول ها یا بافت های پروستات.

نکته بسیار مهم:

این تست ممکن است دردناک باشد، منجر به عفونت و خونریزی شود و حتی سرطان را شناسایی نکند.

مزایا و معایب آزمایش های شناسایی سرطان پروستات چه می باشد؟

کارگروه خدمات پیشگیرانه ایالات متحده آمریکا سازمانی متشکل از پزشکان و متخصص های  بیماری های مختلف  است که در مورد بهترین راه برای پیشگیری از بیماری ها تحقیق می کنند و اطلاعات بسیار مناسبی را در اختیار پزشکان قرار می دهند و هم چنین به پزشکان می گویند که چگونه می توانند به پیشگیری از بیماری ها یا تشخیص به موقع آن ها کمک کنند. این سازمان پیشنهاد می دهد که مردان از تست خون PSA برای شناسایی سرطان پروستات استفاده نکنند به دلیل آن که ممکن است نتایج نادرستی را در اختیار پزشک معالج قرار دهد ( با این که یک راه مناسب برای تشخیص مشکلات در پروستات آقایان است ). تمام تست های شناسایی سرطان مزایا و معایب خود را دارند. طبق گفته این سازمان، معایب تست PSA بیشتر از مزایای آن است.

از مزایا و معایب تست ها و آزمایش های تشخیص سرطان پروستات می توانیم به موارد زیر اشاره داشته باشیم:

• بیشتر سرطان های پروستاتی که از طریق تست های شناسایی تشخیص داده می شوند، کوچک هستند و رشد آرامی دارند و ممکن است در طول عمر فرد مشکلی ایجاد نکنند.
• در برخی از مردانی که از تست PSA استفاده می کنند، نتیجه مثبت نشان داده می شود، در حالی که درست نیست. پس از PSA، نمونه برداری از بافت انجام می شود که خطرات مختص خود را دارد.
• حتی اگر نمونه برداری سرطان را تشخیص داد، سرطان ممکن است سریع رشد نکند و مشکلی ایجاد نکند. با این حال، گاهی این سرطان ها با اشعه یا جراحی درمان می شوند؛ در حالی که نیازی به این درمان ها نیست. این درمان ها، بیش درمانی نامیده می شوند.
• لازم به ذکر می باشد که گاهی تست شناسایی سرطانی را شناسایی می کند که روند رشد سریعی دارد و خطرناک است. از این رو، بهتر است با پزشک خود در مورد الزام انجام این تست ها مشورت نمایید.