علائم سرطان مری ؛ علل و راهکار آن

مری یک لوله عضلانی توخالی می باشد که وظیفه آن  انتقال مواد غذایی از گلو به معده می باشد. به این شکل که غذا از طریق مری از دهان به معده می رود. بعض مواقع سلول های مری به سرطان تبدیل می گردند. وقتی که سلول های مری بدون کنترل و دستور تکثیر می گردد سلول های سرطانی بوجود می آید. هنگامی که سلول های سرطانی در ناحیه مری شروع به  رشد می کند ، سرطان مری ایجاد می شود.

سرطان مری به این صورت می باشد که ابتدا در لایه بیرونی مری رشد و بعد به قسمت های دیگر مری راه پیدا می نماید. سرطان در این شرایط با رشد تومور، می تواند بر بافت های عمیق و عضله مری تأثیر بگذارد. تومور می تواند در هر مکانی از مری به خصوص محل اتصال مری به معده ظاهر شود.

در حال حاضر سرطان مری ششمین علت شایع مرگ و میر ناشی از سرطان در سراسر جهان به شمار می رود. میزان بروز آن در مناطق مختلف جغرافیایی متفاوت می باشد. در بعضی از مناطق، تعداد بیشتری از سرطان مری ممکن است به دلیل مصرف  دخانیات و الکل یا عادات غذایی خاص و چاقی باشد.

در مراحل اولیه ی این سرطان چون علائم مشخص ندارد سخت تر قابل تشخیص می باشد.  زمانی بروز پیدا می کند و علامت دار می شود که سرطان پیشرفت کرده باشد که در بیشتر مواقع این نوع سرطان در آزمایش های تشخیصی برای سایر بیماری ها ، پیش از پیشرفته شدن سرطان مری به صورت تصادفی تشخیص داده می شود.

 انواع سرطان مری

سرطان مری بر اساس نوع سلول های درگیر به چند نوع تقسیم می شوند که نوع آن می تواند در تعیین درمان آن تاثیر گذار باشد. انواع سرطان مری عبارت است از:

• آدنوکارسینوما: نقطه ابتدایی این نوع سرطان در  سلول های غدد ترشح کننده مخاط می باشد. آدنوکارسینوما اغلب در بخش های پایین تر مری رخ می دهد. این نوع سرطان رایج ترین نوع سرطان مری در برخی مناطق جهان به شمار می رود و عمدتا مردان را تحت تاثیر قرار می دهد.
• کارسینوم سلول سنگفرشی: سلول های سنگفرشی مسطح و نازک بوده و سطح مری را می پوشانند. کارسینوم سلول سنگ فرشی معمولا  در بخش بالایی و میانی مری اتفاق می افتد. کارسینوم سلول سنگفرشی شایع ترین فرم سرطان مری در جهان محسوب می شود.
• سایر انواع نادر سرطان مری: برخی فرم های نادر سرطان مری عبارتند از کارسینوم سلولی کوچک، ساکروما، لنفوما، ملانوما و کوریوکارسینوما.

علائم سرطان مری:

دشواری در بلع

دشواری در بلع (دیسفاژی) شایع ‌ترین علائم سرطان مری است که در 90 تا 95 درصد بیماران مبتلا به این بیماری مشاهده می گردد. زمانی که مری باریک می شود مسیر ورودی غذا نیز باریک می شود که همین موضوع بلعیدن غذا را سخت می کند.دشواری در بلع غذا به طور معمول با تکه های بزرگ ‌تر غذای جامد به ویژه گوشت، نان، و سبزیجات خام شروع می شود، اما می تواند بعدا شامل غذاهای نیمه جامد و در نهایت مایعات نیز گردد.

گرفتگی صدا از اولین علائم سرطان مری:

گرفتگی صدا از ابتدایی ترین علائم سرطان مری به شمار می رود. این علامت معمولا وقتی ایجاد می گردد که تومور در ناحیه حنجره گسترش پیدا نموده و حنجره را درگیر کرده است.

ترشح بیش از حد بزاق از علائم سرطان مری:

ترشح بیش از حد بزاق از دیگر علائم سرطان مری است. در سرطان مری عمل بلع با مشکل رو به رو می گردد، بدن برای بهتر شدن شرایط دستور ترشح بزاق بیشتری را می فرستد. به هیمن علت مبتلایان به سرطان مری احساس خیسی بیشتری در دهان خود خواهند داشت.

تیرگی و وجود خون در مدفوع یکی از علائم سرطان مری:

وجود خون در مدفوع از دیگر علائم به شمار می رود . این خون ممکن است به دلیل خون ریزی در توده سرطانی مری رخ داده باشد. به همین دلیل  در صورت تیره شدن مدفوع و یا حضور خون در مدفوع بهتر است فرد به پزشک مراجعه کرده و علت را بررسی کند. سکسکه های طولانی مدت، بم شدن و خش دار شدن صدا ، عفونت در ریه نیز از علائم دیگر سرطان ریه است ولی اختصاصی نمی باشد.

علل ابتلا به سرطان مری:

• بالا رفتن سن

بیشتر این نوع سرطان در افراد  بالای 50 سال ایجاد می شود .ضمن اینکه این بیماری  در بین مردان شیوع بیشتری دارد.

• تغذیه

یک عامل موثر در ابتلا به این سرطان مری رژیم غذایی می باشد. رژیم ‌های غذایی پرچرب تا حدودی می‌ توانند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند و استفاده از حجم زیاد میوه ‌ها و سبزیجات خطر ابتلا به بیماری را بسیار پایین می آورد. چاقی فرد نیز علتی است که ریسک ابتلا به سرطان مری را افزایش خواهد داد.

• سیگار کشیدن
• بازگشت اسید معده (رفلکس معده)

بیماری رفلکس معده به مری در بعضی افراد به صورت عادی دیده می شود و موجب التهاب انتهای مری می گردد. البته احتمال ابتلا به سرطان مری به خاطر این مشکل پایین می باشد و این مشکل در اکثر موارد باعث ابتلا به سرطان نمی گردد.

تشخیص سرطان مری:

 سرطان مری در مراحل اولیه معمولا بدون علامت می باشد. بنایراین در اکثر موارد، سرطان مری در این مراحل تشخیص داده نمی شود. هنگامی که بیمار علائمی داشته باشد که جزء علائم سرطان مری باشد تست های مختلفی قابل انجام هستند.

 آندوسکوپی:

یکی از روش های تشخیص سرطان مری آندوسکوپی است. در آندوسکوپی، پزشک یک میله نازک که سر آن دوربین قرار دارد را از گلوی بیمار پایین ارسال می کند  و وارد مری فرد می نماید. با استفاده از آندوسکوپی پزشک وضعیت بافت مری را بررسی نموده و محل هایی که سرطانی شده یا دچار التهاب می‌ باشد را شناسایی می نماید.

نمونه برداری (بیوپسی):

نمونه برداری جهت تحقیق روی سلول های سرطانی انجام می شود. در این روش پزشک یک لوله مخصوص را از راه گلو وارد مری کرده و از بافت های مشکوک به سرطان نمونه برداری می کند. نمونه گرفته شده از بافت‌ها برای آزمایشگاه پاتولوژی فرستاده می‌شود. پاتولوژیست با بررسی نمونه وجود هر گونه سلول سرطانی در آن را مشخص می نماید.

عکس ‌برداری از مری (Barium swallow):

 پزشک از یک سری تصاویر گرفته شده از اشعه X برای مشاهده شرایط مری بهره برداری می نماید. بیمار مایع حاوی «باریم» را می ‌نوشد که باعث می‌شود مری در اشعه ایکس آسان ‌تر مشاهده شود.

چگونه می توان خطر ابتلا به سرطان مری را کاهش داد؟

مدیریت خطر ابتلا به سرطان با تغییرعلل خطر قابل کنترل شروع می گردد. برای سرطان مری ، این مسئله به معنای ایجاد تغییر در سبک زندگی و درمان بیماری های مزمن می باشد.

شما می توانید خطر ابتلا به این بیماری را با استفاده از موارد زیر کاهش دهید:

• داشتن یک رژیم غذایی سالم همراه با مقدار زیادی میوه ، سبزیجات و غلات سبوس دار
• پیروی از توصیه های پزشک برای درمان و مدیریت GERD و مری بارت
• کاهش وزن در صورت داشتن اضافه وزن  و حفظ وزن بدن سالم
• قطع مصرف سیگار و سایر دخانیات یا عدم شروع آن

اگر در هر یک از این زمینه ها به کمک نیاز دارید ، با پزشک خود صحبت نمایید . راهنما برای کمک به شما در رسیدن به اهداف سالم در دسترس می باشد .

روش ها و مراحل درمان سرطان مری:

با توجه به وضعیت بیمار و میزان پیشرفت سرطان از روش ها و مراحل زیر برای درمان قابل اجرا می باشند.

جراحی

در مرحله اول و دوم سرطان جراحی بهترین روش درمان است . معمولا درحین جراحی سرطان مری، غدد لنفاوی را بر می دارند تا از لحاظ سرطان چک شوند.

پرتو درمانی

از این روش برای درمان سرطان های مرحله سوم بهره برداری می شود و در آن از تابش پرتوها برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می کنند  و معمولا همراه با شیمی درمانی است، در واقع در اکثر مواقع از پرتو درمانی برای کوچک کردن تومور سرطانی بهره برداری می گردد  و پس از آن اقدام به جراحی می کنند اما می توان  از آن در جهت  از بین بردن سلول های سرطانی باقی مانده بعد از جراحی نیز استفاده نمود.

شیمی درمانی

از معالجات رایج و هدفمند سرطان مری شیمی درمانی می باشد  که در واقع نوعی درمان دارویی باری  ازبین بردن  سلول های  سرطانی و پیشگیری  از پیشرفت آن صورت می گیرد . دراین روش داروهای لازم از طریق تزریق وریدی و یا خوراکی به بدن بیمار وارد می گردد  و بعد و یا قبل جراحی مصرف می شوند و می توان در مواردی آن را با پرتو درمانی جهت به دست آوردن نتیجه مطلوب بهره برداری نمود. از عوارض جانبی شیمی درمانی می توان به استفراغ کردن و حالت تهوع، زخم های دهانی، ریزش مو و خستگی اشاره نمود.

در نهایت

امروزه سرطان در دسته بیماری های شایع قرار دارد.چنانچه که بتوان بیماری را به سرعت تشخیص داد  و برای درمان اقدام کرد، در بسیاری از هزینه های درمان صرفه جویی خواهد شد. ولی به طور کلی درمان سرطان بسیار پرهزینه بوده و بسیاری از خانواده های با مشکل تامین مالی رو به رو  می سازد. از این رو موسسه های حمایتی بسیاری در این جهت فعالیت می کنند و افراد مبتلا را یاری می کنند.

شما برای کمک های غیرمستقیم به این انجمن های خیریه می توانید استندهای تسلیت و تاج گل خیریه را از این مراکز اجاره کرده و از این طریق به بیماران سرطانی در خرید دارو و تامین هزینه های شیمی درمانی یاری رسانید.