آشنایی با انواع سرطان خون و تقسیم بندی آن

وقتی سلول های مغز استخوان دچار جهش هایی می شوند که تحت عنوان تغییرات لوسمی شناخته می شوند، همه انواع سرطان خون ایجاد می شوند. در حالی که سلول های سالم با سرعت لازم برای جایگزینی سلول های قدیمی و آسیب دیده رشد می کنند و تقسیم می شوند، تغییرات لوسمیک می تواند سرعت این روند را به سرعت افزایش دهد. با گذشت زمان، تجمع سلول های جهش یافته در نتیجه می تواند بیش از سلول های سفید خون سالم، گلبول های قرمز و پلاکت های بدن باشد و منجر به سرطان خون شود.

سرطان خون به دو روش مختلف طبقه بندی می شود. در روش اول، دو نوع اصلی از سرطان خون وجود دارد که بر اساس سرعت پیشرفت آن، به عنوان حاد یا مزمن طبقه بندی می شود. با لوسمی های حاد، سلول های خونی نابالغ (بلاست) به درستی عمل نمی کنند و با سرعت بسیار زیادی تکثیر می شوند. لوسمیای مزمن شامل سلول های خونی بالغ است که برای مدتی قبل از سرطانی شدن به طور طبیعی کار می کنند و با سرعت کمی تسریع شده خود را تکثیر می کنند. به هنگام مطرح کردن انواع سرطان خون و تقسیم بندی آن، باید به انواع طبقه بندی هم توجه کرد.

روش دوم طبقه بندی وضعیت و نوع سلول های آسیب دیده است. لنفوسیت به این معنی است که سرطان سلول های لنفاوی را که بافت لنفاوی تشکیل دهنده سیستم ایمنی بدن را تشکیل می دهند، تحت تأثیر قرار می دهد. در حالی که میلوژنی به معنی لوسمی سلول های میلوئیدی است که بافت خون ساز را تولید می کند. گلبول های قرمز، گلبول های سفید و سلول های تولید کننده پلاکت در خون یافت می شوند.

تعریف انواع سرطان خون و تقسیم بندی آن

لوسمی های لنفاوی از سلول هایی که به سلول های کشنده طبیعی منجر می شوند، به وجود می آیند. هر یک از این انواع سلول ها نقش ویژه ای در سیستم ایمنی بدن دارند. بعضی از آنها آنتی بادی تولید می کنند. در حالی که برخی از آن ها مستقیماً با سلول های ایمنی دیگر مبارزه می کنند یا آنها را برای مبارزه با عفونت ها هدایت می کنند.

لوسمی های میلوئیدی از سلول هایی ایجاد می شوند که سلول های سفید خون به نام گرانولوسیت و مونوسیت ایجاد می کنند. گرانولوسیت ها نام خود را از گرانول های بسته بندی شده آنزیمی گرفته اند که در داخل خود حمل می کنند.

آنها در مواجهه با باکتری ها یا قارچ های مهاجم این آنزیم ها را آزاد می کنند. مونوسیت ها در نهایت به ماکروفاژ تبدیل می شوند که باکتری ها و قارچ ها را بلعیده و از بین می برند. برای آشنایی با انواع سرطان خون و تقسیم بندی آن، باید به عملکرد سلول های درگیر در این بیماری ها پرداخته شود.در لوسمی های حاد که به سرعت توسعه می یابند، سلول های بدخیم که بلاست نامیده می شوند، نابالغ هستند و توانایی انجام عملکرد سیستم ایمنی بدن خود را ندارند.

لوسمی های مزمن در سلول های بالغ تر ایجاد می شوند که می تواند برخی از وظایف خود را انجام دهد. این سلول های غیرطبیعی معمولاً با سرعت کمتری نسبت به لوسمی های حاد تکثیر می شوند.

 از چهار نوع شایع لوسمی در بزرگسالان، لوسمی میلوئید حاد (AML) و لوسمی لنفوسیتیک مزمن (CLL) بیشتر رخ می دهد. دیگر سرطان های خون مرتبط شامل نئوپلاسم های میلوپرولیفراتیو و ماستوسیتوز سیستمیک است. سرطان خون سلول های مویی (HCL) یک سرطان نادر در بزرگسالان است که معمولاً در حین آزمایش برای شمارش خون پایین مشاهده می شود.

سرطان خون لنفوسیتی حاد

 سرطان خون حاد لنفوسیتی، یک سرطان نادر در بزرگسالان است اما شایع ترین شکل سرطان خون در کودکان است. تقریباً 80 درصد لوسمی های دوران کودکی به عنوان لوسمی حاد لنفوبلاستیک طبقه بندی می شوند که معمولاً با نام ALL شناخته می شود. در کودکان مبتلا به این بیماری، مغز استخوان بیش از حد لنفوبلاست ایجاد می کند، نوعی گلبول سفید نابالغ. این سلول های غیرطبیعی سلول های سفید خون سالم را از بین می برد که می تواند منجر به کم خونی، تمایل به خونریزی و کاهش توانایی مبارزه با عفونت شود.

به هنگام آشنایی با انواع سرطان خون و تقسیم بندی آن عامل به وجود آورنده آن هم حائز اهمیت است. این مشکل می تواند به غدد لنفاوی و سیستم عصبی مرکزی گسترش یابد.سرطان خون حاد لنفوبلاستیک به دو زیر گروه تقسیم می شود که بر اساس نوع گلبول های سفید خون موجود در تشخیص یعنی سلول B یا سلول T تقسیم می شوند. بیشتر لوسمی های لنفوبلاستیک حاد یعنی حدود 85 درصد، لوسمی سلول B هستند.

سرطان خون حاد میلوئیدی

سرطان خون حاد میلوئیدی در دوران کودکی، معروف به AML، سرطانی در خون و مغز استخوان است که در سلولهای سفید نابالغ موسوم به میلوبلاست که در مغز استخوان قرار دارند، شروع می شود. میلوبلاست ها به طور معمول رشد می کنند و به یکی از سه نوع سلول خونی بالغ تبدیل می شوند: گلبول های قرمز یا سفید خون یا پلاکت ها. برای مطرح کردن انواع سرطان خون و تقسیم بندی آن نکات زیادی مطرح است. این دومین نوع شایع سرطان خون در دوران کودکی و یکی از رایج ترین اشکال برای بزرگسالان است.

با این حال، در افرادی که به این نوع سرطان خون مبتلا هستند، سلول های میلوبلاست سرطانی به سرعت تقسیم می شوند. سلول های خون سالم و سلول های پلاکت ساز از مغز استخوان بدن از بین می روند. این نوع سرطان نزدیک به 15 تا 20 درصد سرطان خون کودکان را تشکیل می دهد. هشت زیر گروه سرطان خون حاد میلوئیدی وجود دارد و بر اساس نوع و بلوغ گلبول های سفید خون دسته بندی می شود.

سرطان خون میلوژن مزمن

لوسمیای مزمن در کودکان نادر است. سرطان خون میلوژن مزمن که معمولاً با نام CML شناخته می شود، سرطانی در مغز استخوان است که فقط 2 درصد از سرطان خون دوران کودکی را تشکیل می دهد. اکثر کودکان مبتلا به لوسمی میلوژن مزمن دارای یک ژن غیرطبیعی به نام BCR-ABL در سلول های سرطانی هستند که در اثر جابجایی یا تغییر کروموزوم ایجاد می شود. این ژن که به آن کروموزوم فیلادلفیا نیز گفته می شود، باعث می شود که بدن بیش از حد تعداد گلبول های سفید خون ایجاد کند که سلول های سالم را از بین می برد و احتمال عفونت کودک را افزایش می ده.

ممکن است تا زمانی که یک آزمایش خون معمول انجام نشده، تشخیص داده نشود. خطر ابتلا به این نوع در افراد 65 سال به بالا بیشتر است. این بیماری عمدتاً بزرگسالان را درگیر می کند و ممکن است طی ماه ها یا حتی سال ها علائم کمی ایجاد کند یا بدون علائم باشد.

لوسمی لنفوسیتی مزمن

این نوع دیگر شایع ترین سر

سرطان خون در بزرگسالان است. برخی از انواع CLL برای سال ها پایدار بوده و نیازی به درمان ندارند. اما در انواع دیگر، بدن قادر به ایجاد سلول های خونی طبیعی نیست و نیاز به درمان وجود ندارد.

انواع دیگر سرطان خون و تقسیم بندی آن

سرطان خون حاد پرومیلوسیتی (APL) نوعی تهاجمی از لوسمی میلوئید حاد است. لوسمی لنفوسیتی مزمن (CLL) شایع ترین لوسمی مزمن در بزرگسالان است. درمان های CLL به سرعت در حال بهبود و تغییر هستند، سرطان خون میلوئیدی مزمن  (CML)یکی از انواع سرطان خون است. نئوپلاسم های میلوپرولیفراتیو  (MPN) هم از اختلالات معروف است. ماستوسیتوز هم هنگامی اتفاق می افتد که سلول های ماست سل در بدن جمع شوند. آشنایی با انواع سرطان خون تقسیم بندی آن کمک می کند تا درمان مناسبی انجام شود.

تشخیص انواع سرطان خون و تقسیم بندی آن

پزشک باید علائم سرطان خون در خون یا مغز استخوان را بررسی کند. آزمایش خون شمارش کامل خون (CBC) تعداد و بلوغ انواع مختلف سلول های خونی را بررسی می کند. نمونه برداری از مغز استخوان شامل مغز استخوان لگن با یک سوزن بلند است. نتیجه آن نشان می دهد که نوع و شدت بیماری به چه صورت است.

آزمایشات تصویربرداری مانندCT ، MRI و PET می تواند نشانه های سرطان خون را تشخیص دهد.انواع نادر دیگر سرطان خون شامل لوسمی سلول مویی، سندرم های میلودیستپلاستیک و اختلالات میلوپرولیفراتیو است. آشنایی با انواع سرطان خون تقسیم بندی آن، کمک شایانی به انتخاب روش های درمانی و یا پیشگیری خواهد کرد.

یک مرکز سرطانی با حجم بالا، تکنیک های پیشرفته آزمایش، خدمات تشخیصی بسیار تخصصی و روش های مبتنی بر شواهد برای درمان را ارائه می دهد و باید برای تشخیص به سراغ این مراکز رفت. علاوه بر این، هر بیمار توسط یک گروه باید بررسی شود تا از بهترین درمان ممکن و مراقبت های حمایتی اطمینان حاصل شود.