تومور ویلمز ( تومور سرطان کلیه در کوکان)

تومور ویلمز به بیماری گفته می شود که اغلب کودکان را درگیر کرده و در اثر آن سلول های سرطانی بدخیم در بافت های کلیه ایجاد شده و تکثیر می شوند. پزشک پس از آگاهی از وجود تومور در کلیه برای تشخیص سرطانی یا غیر سرطانی بودن تومور، باید از روش جراحی استفاده کند. این بیماری در پسران و دختران از قدرت شیوع یکسانی برخوردار می باشد.در واقع تومور ویلمز از نظر ظاهری همانند یک کپسول کوچک می باشد که اغلب در بخش پارانشیم کلیه ایجاد می شود.

 

این تومورهای کپسول مانند دارای قطر بسیار نازکی هستند که با وارد آوردن ضربه ای کوچک به راحتی پاره می شوند.میانگین سنی مبتلایان به تومور ویلمز بین ۲ تا ۶ سال می باشد. در واقع نزدیک به ۳۰ درصد از تومورهای ویلمز باعث تغییرات ژنی(WTX) در بدن می شوند.همان طور که می دانید بیشترین عملکرد ژن مورد نظر در کروموزوم Xمی باشد که در ایجاد و شکل گیری این نوع سرطان نقش مهم و اساسی ایفا می کند.

 

 بسیاری از اوقات این تومور تنها یک کلیه را درگیر می کند که در این صورت پزشک با عمل جراحی که نفروکتومی نامیده می شود، به طور کامل آن را از بدن فرد بیمار خارج می کند. اما در صورتی که تومور هر دو کلیه را تحت تاثیر قرار دهد یا خارج از کلیه پخش شده باشد، تنها قسمت کوچکی از بافت تومور به عنوان نمونه برداشته می شود تا در آزمایشگاه مورد بررسی قرار گرفته و سرطانی یا غیر سرطانی بودن آن مشخص شود. 

انواع تومور ویلمز 

 

عارضه ای که باعث ایجاد تومور در یک یا دو کلیه بیمار می شود تومور ویلمز نامیده می شود. در واقع تومور ویلمز نیز همانند سایر تومورها، در صورت عدم درمان می تواند دیگر بافت های بدن همچون ریه ها، کبد و یا غدد لنفاوی را نیز درگیر کرده و در آن جا به رشد و تکثیر خود ادامه دهد. افرادی که مبتلا به بیماری نفروبلاستوما هستند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به تومور ویلمز قرار دارند و سرعت رشد و پیشرفت تومور ویلمز در مبتلایان به این بیماری بسیار بالا می باشد.

 

 نفروبلاستوما به نوعی عارضه گفته می شود که باعث ایجاد بافت های غیر طبیعی در قسمت خارجی کلیه می گردد. تومور ویلمز از جمله بیماری هایی می باشد که پس از درمان نیز بیمار باید به مدت هفت سال زیر نظر پزشک بوده و با انجام چکاپ و آزمایشات مختلف تومور را از لحاظ رشد و پیشرفت مورد بررسی قرار دهد.

 

 

سایر تومور های کلیه 

 

در کودکان به غیر از تومور ویلمز، ممکن است  تومور های مختلف دیگری نیز در کلیه ایجاد شوند که درمان آن ها نیز متناسب با نوع تومور متفاوت می باشد. از جمله شایع ترین تومور های کلیه که در کودکان مشاهده شده است می توان به موارد زیر اشاره نمود: 

 

• تومور سارکوم (یک نوع تومور بدخیم با سلول های روشن 

• تومور رابدویید 

• تومور نورواپیتلیال 

• یک نوع تومور دارای سلول های گرد و کوچک دسموپلاستیک 

• نفروبلاستوما کیستیک دارای تمایز نسبی 

• کارسینوم سلول های کلیه نفروم مزوبلاستیک 

• سارکوم اولیه سینوویال کلیه 

• سارکوم آناپلاستیک 

 

علل ایجاد تومور ویلمز و عوامل خطر آن 

 

در واقع تومور ویلمز قسمتی از سندروم ژنتیکی به شمار می رود که قادر است بر روی فرآیند رشد و شکل گیری اثر گذاشته و آن را مختل سازد. کودکانی که از دوران کودکی دارای نقص های مادرزادی هستند در معرض خطر این بیماری قرار دارند. در واقع بسیاری از پزشکان اعتقاد دارند یک نوع نارسایی کلیوی که در دوران جنینی ایجاد می شود، شکل گیری این تومور در دوران کودکی را باعث می شود. از جمله ناهنجاری های مادرزادی که ارتباط مستقیمی با ایجاد تومور ویلمز دارند به شرح زیر می باشند:

 

• سندروم WAGR(تومور ویلمز، ناهنجاری ها و مشکلات دستگاه تناسلی، آنیریدیا، عقب ماندگی های ذهنی و ناهنجاری های ادراری)

• سندروم بکویت_ ویدرمن 

• همی هیپرتروفی 

• سندروم دنیس _دراش 

• کرپیتوکیدیسم 

• هیپوسپادیاس 

 

در واقع والدین کودکانی که دارای نقص های مادرزادی هستند یا عوامل خطر در آن ها وجود دارد، باید به طور مرتب با یک پزشک اطفال در ارتباط باشند و در این زمینه مشاوره بگیرند تا در صورت مشاهده کوچک ترین علائمی آزمایشات و چکاپ های لازم صورت گیرد. کودکانی که احتمال ابتلا به تومور ویلمز در آن ها وجود دارد باید تا سن ۸ سالگی، هر سه ماه یک بار غربالگری شوند و آزمایشات لازم به روش سونوگرافی بر روی آن ها انجام شود. 

علائم ونشانه های تومور ویلمز 

 

از مهم ترین و شایع ترین نشانه های تومور ویلمز، می توان به ایجاد توده در شکم و یا مشاهده خون در ادرار اشاره نمود. البته نباید تنها به این علایم متکی شد چرا که ممکن است این بیماری نشانه های دیگری را نیز به همراه داشته باشد. در صورت مشاهده علایم زیر در کودک باید با پزشک مشورت کنید: 

 

• ایجاد خون در ادرار 

• احساس درد شکمی یا ایجاد توده و ورم شکم

• داشتن تب بدون دلیل 

• کاهش یافتن وزن بدون دلیل مشخصی 

• استفراغ کردن به صورت مداوم و همیشگی 

• احساس بی قراری و کاهش میل به غذا 

• ایجاد کم خونی در بدن 

• فشار خون بالا 

 

 

روش های تشخیص

 

برای تشخیص سرطانی یا غیر سرطانی بودن تومورهای کلیوی از جمله تومور ویلمز روش های آزمایشی زیادی انجام می گیرد که به شرح زیر می باشند: 

• بررسی سوابق پزشکی کودک و انجام معاینات بالینی 

• آزمایش CBCو شمارش سلول های موجود در خون 

• آزمایش شیمی خون 

• بررسی عملکرد کبد 

• بررسی کارکرد صحیح کلیه 

• انجام آزمایش ادرار 

• سونوگرافی 

• انجام سی تی اسکن (اسکن CAT)

• رادیوگرافی از شکم 

• نمونه برداری از بافت تومور 

• اوروگرافی 

• آرتریوگرافی 

• انجام سونوگرافی از ورید اجوف 

• پیلوگرافی پس گرا 

• آنالیز کردن ادرار 

• اندازه گیری الکترولیت ها (Credit_Bun)

• نمونه گرفتن از مغز استخوان 

• ام آر آی 

 

 

راه های درمان تومور ویلمز

 

برای سرطان های مختلف از جمله تومور ویلمز در کودکان، روش های درمانی مختلفی وجود دارد که پزشک، متناسب با نحوه رشد و پیشرفت بیماری، ممکن است یکی از روش های مورد نظر را انتخاب کند. روش هایی که در ادامه به آن می پردازیم از جمله رایج ترین روش های درمان این بیماری به شمار می روند. 

جراحی 

 

همان طور که گفتیم تمام تومور های کلیه در کودکان، از جمله تومور ویلمز را می توان به روش برداشتن کلیه به طور کامل که نفروکتومی گفته می شود، درمان نمود. برای نتیجه بهتر درمان، در بسیاری از موارد پزشک ناچار می شود غدد لنفاوی که در مجاورت این تومور قرار دارند را نیز بردارد. همچنین در شرایطی که بیماری هر دو کلیه بیمار را درگیر کرده باشد، جراحی نفروکتومی به صورت جزیی انجام می شود.

 

در این روش تمام سلول های سرطانی و قسمت های درگیر شده از بافت کلیه به روش جراحی برداشته می شود. در واقع اگر پزشک تمام سلول های سرطانی را نیز بردارد بسیاری از بیماران، پس از جراحی به شیمی درمانی یا پرتودرمانی نیز احتیاج پیدا کرده تا سلول هایی که هنوز باقی مانده به طور کامل از بین برود. 

 

پرتودرمانی 

 

پرتودرمانی نیز یکی از کاربردی ترین روش های درمان انواع سرطان به شمار می رود.  این روش به وسیله پرتوهای ایکس که دارای انرژی زیاد هستند و یا سایر تشعشعات انجام می شود و باعث می شود سلول های سرطانی به طور کامل از بین رفته یا رشد آن ها متوقف شود. 

 

شیمی درمانی 

 

در روش شیمی درمانی از داروهای خاصی جهت متوقف ساختن تکثیر سلول های سرطانی و یا از بین بردن کامل آن ها استفاده می شود. داروهایی که برای شیمی درمانی تجویز می شود به روش تزریق وریدی یا عضلانی و یا بلعیدن وارد خون شده و اثرات آن به سلول های سرطانی موجود در بدن ارسال می شود. به این روش از شیمی درمانی سیستمیک گفته می شود. لازم به ذکر است که انتخاب روش شیمی درمانی بسته به نوع و مرحله سرطان می تواند متفاوت باشد. 

 

درمان بیولوژیک 

 

در این نوع درمان از سیستم ایمنی خود فرد بیمار برای مبارزه با سلول های سرطانی استفاده می کنند. به این صورت که با کمک گرفتن از موادی که توسط بدن برای مبارزه با انواع میکروب ها و باکتری ها ساخته شده و یا مواد ساخته شده در آزمایشگاه، برای افزایش توان دفاعی بدن در برابر سرطان استفاده می شود. 

 

البته تمام درمان هایی که برای انواع سرطان ها به کار گرفته می شود، به موازات اثرات درمانی که دارند، می توانند عوارضی را نیز به دنبال داشته باشند که ریزش مو یکی از مهم ترین عوارض پرتو درمانی یا شیمی درمانی به شمار می رود. 

 

راه های پیشگیری از تومور ویلمز در کودکان 

 

همیشه پیشگیری بهترین و آسان ترین راه برای جلوگیری از ابتلا به انواع بیماری ها محسوب می شود. برای تومور ویلمز نیز راه های زیادی وجود دارد که با رعایت آن ها می توان از ایجاد چنین بیماری در بدن جلوگیری کرد. از راه های پیشگیری این بیماری می توان به موارد زیر اشاره نمود:

 

1. استفاده از رژیم غذایی کم چرب و کم نمک 

2. استفاده منظم و روزانه از کرم های ضد آفتاب 

3. مصرف انواع ویتامین ها و مواد معدنی مختلف 

4. مصرف روزانه از انواع سبزیجات و میوه ها 

5. رعایت کردن کامل بهداشت فردی و توجه به آن