عوامل فزاینده خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم

عوامل مؤثر در خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم

- عفونت ویروس پاپیلومای انسانی

ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) بزرگترین عامل خطر است که تقریباً 90٪ از کل سرطان های دهانه رحم را تشکیل می دهد. HPV از طریق تماس جنسی منتقل می شود. ویروس ها باعث ایجاد زگیل در اندام های تناسلی و مقعد زنان و مردان می شوند. انواع دیگر HPV با سرطان های، واژن، آلت تناسلی مرد، مقعد و پشت گلو ارتباط دارد.

اگر چه بیشتر HPV به خودی خود از بین می روند، اما عفونت مداوم می تواند سلول های دهانه رحم را تحت تأثیر قرار دهد. در این ویروس معمولاً جهش هایی رخ می دهد که موجب می شود بافت های طبیعی از حالت عادی خود خارج شوند و به صورت غیر طبیعی بروز پیدا کنند و در مواردی سرطان های بدخیمی را ایجاد کنند.

- سلول های غیر طبیعی دهانه رحم

دیسپلازی، یک تغییر غیر طبیعی در سلول ها است. نئوپلازی داخل اپیتلیال دهانه رحم (CIN) تغییر غیرطبیعی در سلول های دهانه رحم می باشد. CIN علائم ایجاد نمی کند، بلکه در طی آزمایشات پاپ یا بیوپسی تشخیص داده می شود که فرد به آن مبتلا شده است. سلول های غیر طبیعی دهانه رحم (CIN) می توانند به صورت های مختلف از جمله:  به صورت 1 (خفیف)، 2 (متوسط) یا 3 (شدید) درجه بندی شوند.

تمام درجه های CIN خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم را افزایش می دهند، اما درجه 3 آن بیشترین خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم را در افراد مهاجم دارد. علت اصلی CIN عفونت مداوم HPV است. CIN معمولاً خود به خود برطرف می شود، اگر این گونه نباشد، ممکن است با جراحی برداشته شود که در این صورت فرد باید تحت نظارت و درمان پزشک قرار گیرد تا به درستی و به موقع از پیشرفت بیماری جلوگیری شود.

- سابقه نداشتن تست پاپ

تست پاپ یک ابزار غربالگری بسیار کارآمد است که برای تشخیص رشد غیر طبیعی سلول های دهانه رحم در اوایل ابتلا به آن استفاده می شود. تشخیص به موقع، کلید متوقف کردن دیسپلازی قبل از پیشرفت در سرطان است. در زنانی که هرگز آزمایش پاپ نکرده اند یا چندین سال است که این آزمایش را انجام نداده اند، خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم بالاتر از حد متوسط است.

- رابطه جنسی

زنانی که در سنین پایین رابطه جنسی برقرار کرده اند یا زنانی که شریک جنسی زیادی داشته اند، در معرض خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم هستند. اگر زنی با شریکی باشد که شریک جنسی زیادی داشته است، این نیز خطر ابتلا را افزایش می دهد. سابقه عفونت های مقاربتی (STI) مانند کلامیدیا، می تواند خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم را افزایش دهد. کلامیدیا مانند بسیاری از بیماری های مقاربتی، همیشه تا پیشرفت بیماری علائم قابل توجهی ندارد. غربالگری منظم برای تشخیص وجود کلامیدیا (و سایر STI ها) مهم است، بنابراین درمان می تواند زود هنگام آغاز شود. معمولاً داشتن رابطه جنسی پرخطر می تواند جزو مواردی باشد که به شدت در ابتلای فرد به سرطان دهانه رحم مؤثر است.

- سیگار کشیدن

سیگار کشیدن بر روی هر سلول از بدن تأثیر می گذارد. دود و مواد سرطان زا (عوامل ایجاد کننده سرطان) پس از استنشاق وارد جریان خون می شوند. محصولات فرعی دخانیات در مخاط دهانه رحم زنان سیگاری یافت شده است. قرار گرفتن منظم در معرض عوامل سرطان زا خطر تحریک ناشی از تغییرات سلول ها را افزایش می دهد. این تغییرات می تواند منجر به سرطان های دهانه رحم و سایر موارد شود.

هر چه فرد تعداد سیگارهای بیشتری را بکشد، خطر ابتلای آن به این بیماری بیشتر است. به طور کلی، زنان سیگاری خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم را دو برابر می کنند. در واقع دود مضر ناشی از سیگار، علاوه بر آسیب رساندن به سلول های ریه، به DNA آن ها هم آسیب می رساند. این امر موجب می شود سیستم ایمنی بدن فرد به شدت ضعیف شود و نتواند به درستی با عوامل عفونت زا مبارزه کند، در نتیجه موجب ابتلای افراد به سرطان دهانه رحم شود.

سایر عوامل خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم

عوامل دیگری که ممکن است احتمال سرطان دهانه رحم را در شما افزایش دهند و به سیستم ایمنی بدن شما آسیب برسانند عبارتند از:

- سیستم ایمنی ضعیف شده

شرایط یا داروهایی که سیستم ایمنی بدن را ضعیف می کنند خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم را افزایش می دهند. احتمال آلودگی در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند بیشتر است. به محض وجود عفونت در خون افراد، مبارزه با آن دشوارتر است. به عنوان مثال، عفونت HPV می تواند ادامه داشته باشد و خطر آسیب سلول های دهانه رحم و دیسپلازی را افزایش دهد. زنانی که دارای سیستم ایمنی ضعیف شده هستند، مانند ویروس نقص ایمنی انسانی ( HIV ) یا داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی که پس از پیوند مصرف می شوند، بیشتر در معرض سرطان دهانه رحم هستند.

اچ آی وی به سیستم ایمنی بدن آسیب می رساند. این باعث می شود که زنان بیشتر به عفونت HPV مبتلا شوند، که این امر ممکن است خطر سرطان دهانه رحم را افزایش دهد. در افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیف هستند، دیسپلازی دهانه رحم ممکن است سریع تر از آنچه در یک زن بدون سیستم ایمنی ضعیف رخ می دهد، به یک سرطان مهاجم تبدیل شود و رحم او را درگیر کند.

- قرار گرفتن در معرض دی اتیل استیل بسترول (DES)

زنانی که بین سال های 1940 و 1972 متولد شده اند و در طول بارداری توسط مادران خود در معرض دی اتیل استیل بسترول DES قرار گرفته اند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان دهانه رحم می باشند. DES هورمونی است که برای کاهش خطر سقط جنین تجویز می شود. برخی از زنان در معرض DES بیشتر در معرض خطر سرطان دهانه رحم و همچنین نوع خاصی از سرطان واژن هستند.  

- تغذیه نامناسب 

رژیم های غذایی کم میوه و کم سبزیجات با افزایش خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم مرتبط هستند. عادات غذایی نامناسب می تواند منجر به افزایش وزن و چاقی شود. چاقی می تواند احتمال ابتلا به سرطان دهانه رحم و سایر سرطان ها را افزایش دهد. در واقع امروزه با پیشرفت تکنولوژی و صنعت موجب شده بیشتر افراد به سوی چاق شدن و اضافه وزن پیش روند و در مواردی از تناسب اندام خود غافل شوند.

در نتیجه این عوامل موجب می شود فرد خطر ابتلا به سرطان های مختلف بالاخص دهانه رحم را در خود افزایش دهد. برای جلوگیری از بروز چنین مواردی، رعایت رژیم غذایی درست و متناسب با شرایط زندگی افراد می تواند نقش مهمی در کاهش ابتلای افراد به چنین سرطان هایی را داشته باشد و آن ها ترغیب به رعایت رژیم مناسب کند.

- نژاد و قومیت 

 در کشورهای مختلف بالاخص ایالات متحده، در چندین گروه نژادی و قومی میزان مرگ و میر ناشی از سرطان دهانه رحم بالاتر می باشد. در میان آمریکایی های آفریقایی تبار، میزان مرگ و میر ناشی از سرطان دهانه رحم بیش از دو برابر میانگین کشورهای دیگر است. میزان اسپانیایی های اسپانیایی و سرخپوستان آمریکا نیز بالاتر از حد متوسط گزارش شده است.

- وضعیت اقتصادی

وضعیت اقتصادی پایین در زنانی که از لحاظ اقتصادی، اجتماعی در طبقه ضعیف جامعه قرار دارند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان دهانه رحم هستند، زیرا ممکن است در دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی مشکل داشته باشند. این امر ممکن است زنان را از غربالگری مورد نیاز برای تشخیص و درمان سرطان دهانه رحم در مراحل اولیه باز دارد.

سهل انگاری و عدم رعایت این موارد به تنهایی می تواند خطر ابتلا به سرطان را در میان این گروه از زنان افزایش دهد. در این گونه موارد لازم است تا جای ممکن به زنان آگاهی و دانش لازم در این زمینه داده شود تا آن ها بتوانند در شرایط سخت از خود مراقبت کنند و از ابتلا به این گونه سرطان ها در آن ها جلوگیری شود.