سرطان فرج چیست؟

سرطان فرج یا مهبل به نوعی از سرطان گفته می شود که مربوط به دستگاه تناسلی خانم ها می باشد و در قسمت های خارجی دستگاه تناسلی به وجود می آید. این سرطان به شکل جوش هایی شبیه به تاول ظاهر می شود که باعث بروز خارش شدید در ناحیه واژن خانم ها خواهد شد. این سرطان می تواند در هر سنی اتفاق بیفتد اما احتمال بروز آن در میان بزرگسالان بیشتر از خانم های جوان و دختران است. درمان این سرطان به این شکل است که قسمتی از بافتی را که دچار سرطان شده است بر می دارند.

بعضی وقت ها ممکن است قسمتی از بافت سالم اطراف ناحیه گرفتار شده و سرطان نیز برداشته شود، چون که ممکن است سرطان به آن قسمت های سالم نیز گسترش پیدا کرده باشد. در بعضی موارد هم ممکن است نیاز باشد تمام مهبل فرد به طور یک‌ جا برداشته شود. به طور کلی هر چقدر که تشخیص سرطان زودتر انجام گیرد، میزان بافتی که در زمان جراحی باید برداشته شود کاهش خواهد یافت.

علائم ابتلا به سرطان فرج

این بیماری با علائم مختلفی همراه است که این‌ علائم شامل‌ موارد زیر است:

• درد
• احساس ناراحتی
• خارش مداومی که برطرف نمی شود
• خون ریزی که ناشی از عادت ماهیانه خانم نباشد
• بروز تغییراتی در پوست همچون تغییر در رنگ آن
• زخم باز یا شبیه حباب که مشابه یک تاول باشد
• پیدایش یک توده سفت بر روی ناحیه فرج
• پدیدار شدن یک زخم بر روی ناحیه فرج
  در صورت عدم‌ درمان این زخم ممکن است باعث ایجاد ترشحات خون آلود و بدبو در ناحیه مربوطه شود.
• خونریزی و درد پس از مقاربت جنسی

اگر خانمی یکی از این علائمی که ذکر نمودیم را داشته باشد لازم است تا هر چه سریع تر به یک متخصص زنان مراجعه کند.

علت های ابتلا به سرطان فرج 

به طور معمول علل عمده پدیدار شدن این نوع سرطان در زنان به طور کامل معلوم نیست. به طور کلی دانشمندان اعتقاد دارند که سرطان به دنبال گسترش و افزایش جهش سلول ها در DNA آن ها آغاز می شود. این جهش ها باعث می شوند که سلول ها با سرعت زیادی رشد کرده و به تعداد زیادی سلول دیگر تقسیم شوند. این سلول ها نیز پس از این که به سلول های دیگر تبدیل شدند از بین نرفته و به همان شکل باقی خواهند ماند. به این‌ ترتیب تومورهای سرطانی شکل می گیرند که ممکن است رفته رفته به بافت های اطراف خود نیز سرایت پیدا کنند. 

شناسایی نوع و‌ ماهیت سلول هایی که مسبب ایجاد این نوع سرطان هستند باعث می شوند تا پزشک بتواند با در نظر گرفتن میزان گسترش بیماری و نوع تومور سرطانی و همچنین وضعیت عمومی بیمار در مورد روش درمانی مناسب برای وی تصمیم گرفته و بهترین راه درمانی را انتخاب کند.

ریسک فاکتورهای ابتلا به سرطان فرج 

درست است که دلیل قطعی به وجود آمدن این نوع سرطان هنوز به طور کامل شناسایی نشده است، اما یک سری از عوامل وجود دارند که می تواند احتمال ابتلا به این سرطان را در خانم ها افزایش دهد.

عمده این عوامل خطر زای مبتلا شدن به بیماری سرطان فرج شامل مواردی است که در ادامه به توضیح آن ها خواهیم پرداخت.

بالا بودن سن:

سرطان فرج ممکن است در هر محدوده سنی اتفاق بیفتد اما معمولا میانگین سنی شناسایی بیماری در خانم ها در سن 65 سالگی است.

بیماری های منتقله از راه جنسی:

بیماری های جنسی معمولا عفونی بوده و از راه برقراری رابطه جنسی با فرد بیمار قابل انتقال می باشند. در صورتی که فردی به این گونه بیماری ها مبتلا باشد، خطر ابتلا به سرطان های مربوط به ناحیه تناسلی در او افزایش خواهد یافت. در تعداد زیادی از این افراد این عفونت های جنسی ممکن است به صورت خود به خود و بدون انجام دادن هیچ‌ اقدام خاصی از بین بروند، اما در برخی دیگر از بیماران، عفونت با تغییر دادن ساختار و ماهیت سلول ها همراه است که در این صورت منجر به بروز سرطان در فرد خواهد شد.

استعمال سیگار و سایر مواد مخدر:

سیگار کشیدن و یا مصرف سایر مواد مخدر یکی‌از عوامل خطر بسیار مهم و برجسته ای است که می تواند افراد را در معرض ابتلا به هر نوع سرطانی قرار دهد.

ضعیف بودن سیستم ایمنی:

به طور معمول، افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند همچون اشخاصی که عمل پیوند عضو انجام داده اند و یا افرادی که به ویروس اچ آی وی مبتلا هستند بیشتر از سایرین در معرض خطر ابتلا به این نوع از سرطان قرار دارند.

شرایط ویژه پوست در ناحیه فرج:

به طور عمده گروهی از بیماری های مربوط به پوست منجر به نازک شدن آن و ایجاد حساسیت در این ناحیه خواهد شد که این عامل باعث می شود خارش بر روی پوست ایجاد شود. داشتن این دسته از بیماری های پوستی می تواند به طور کلی باعث بروز سرطان فرج در خانم ها شود و شخص را مستعد ابتلا به این بیماری نماید.

فرج به کدام قسمت از دستگاه تناسلی خانم ها اطلاق می شود؟

دستگاه تناسلی خانم ها به طور کلی به دو قسمت خارجی و داخلی تقسیم می شود. دستگاه تناسلی خارجی شامل بخش های فرج یا وولو، مهبل یا واژن و پرده بکارت یا هایمن می باشد. دستگاه تناسلی داخلی نیز شامل رحم، دهانه رحم، تخمدان‌ ها و لوله های رحمی یا لوله های فالوپ می باشد.

وولو یا فرج در دستگاه تناسلی خانم ها در کجا قرار دارد؟

قسمت خارجی دستگاه تناسلی خانم ها را وولو یا فرج می نامند که به شکل یک قسمت به شکل لوزی در میان دو پا و در پایین قسمت شرمگاهی یا محل رویش موهای زهار قرار گرفته است. فرج از ناحیه خارجی به وسیله لب های بزرگ و کوچک فرج پوشیده شده است. این لب ها هر یک به صورت دو چین نیمه دایره ای شکل هلالی در دو طرف فرج هستند که در حالت طبیعی بر روی یکدیگر خوابیده و ورودی فرج را بسته نگه می دارند.

در قسمت زیرین لب های بزرگ، لب های کوچک قرار گرفته اند که این لب های کوچک وظیفه هدایت صحیح جریان ادرار را بر عهده دارند. این دو لبه از قسمت های بالا و پایین به یکدیگر متصل شده اند. در محل اتصال این دو لایه در بالا عضو کوچک و حساسی به نام کلیتوریس وجود دارد که در اثر تحریک شدن، سفت و مقداری بزرگ می‌شود و در خانم ها در حس کردن لذت حین برقراری رابطه جنسی نقش دارد.

در بین لب ‌های فرج فضایی ایجاد می شود که خروجی پیشابراه در قسمت بالای آن قرار دارد و در پایین آن نیز خروجی واژن یا مهبل قرار گرفته است. بهتر است که ناحیه فرج در خانم ها به طور حداقل سالانه یک‌ بار توسط متخصص زنان مورد بررسی قرار گیرد تا از سلامت این ناحیه از بدن اطمینان حاصل شود.

انواع تومورها در فرج

تومورهای سرطانی می توانند به اشکال مختلفی در ناحیه فرج ظاهر شوند که در ادامه به معرفی هر کدام از انواع تومورها و بررسی ویژگی های آن ها خواهیم پرداخت.

کیست سباسه

این نوع کیست ها می توانند در هر قسمتی از فرج تشکیل شوند. اندازه این توده های کوچک متغیر بوده و از انواع توده های خوش خیم هستند که به دنبال انسداد غده های چربی موجود در پوست به وجود می آیند. کیست سباسه یا اپیدرمویید یک کیست خوش خیم گنبدی شکل است که از ماده ای تقریبا سفت پر شده است.

این کیست معمولاً پوست تنه، صورت، دهانه و سر را درگیر می کند و به طور کلی ویژگی های زیر را دارد:
دارای کناره های شیب دار یا یک نمای گنبدی شکل گرهی
سطح آن صاف است 
به رنگ سفید یا همرنگ پوست دیده می شود
قطر این کیست ها از ۴-۱ سانتی متر قابل تغییر است
در صورتی که کیست دچار جراحت یا عفونت شود ممکن است به رنگ قرمز روشن دیده شده و دردناک شود و در صورتی که عفونی گردد، ممکن است آنتی بیوتیک به دستور پزشک تجویز شود.

کیست بارتولن

در قسمت اطراف ورودی واژن، غده هایی به نام غدد بارتولن قرار دارند که موادی با خاصیت لغزنده کنندگی جهت سهولت بخشیدن نزدیکی ترشح می کنند. عفونت غدد بارتولن که با نام بارتولینیت شناخته می شود می تواند باعث تورم در ناحیه دچار عفونت در فرج شده و منجر به زیاد شدن حجم یکی از لب های بزرگ شود. غدد بارتولن در واقع دو غده به اندازه نخود می باشند که مجرای آن ها به داخل فرج باز می شود. عفونت غدد بارتولن باعث بروز تورم در بافت های اطراف شده و ممکن است باعث ایجاد آبسه شود. ممکن است یک یا هر دو مجرا مسدود شده و باعث تورم بدون دردی به نام کیست بارتولن شود. در اثر عفونت این‌ کیست، بیمار می بایست تحت درمان با آنتی بیوتیک قرار بگیرد.

زگیل تناسلی

نوعی تومور خوش خیم ناشی از ویروس پاپیلومای انسانی یا hpv است و می تواند از طریق رابطه جنسی منتقل شود و به همین دلیل مسری است. زگیل های تناسلی به شکل ضایعات کوچک ظاهر می شوند و اگر در مراحل اولیه درمان نشود بیشتر گسترش پیدا خواهد کرد.

زگیل های تناسلی عمدتا دارای‌ مشخصات‌ زیر هستند:

• زگیل تناسلی در سطوح‌ مرطوب‌ به‌ ویژه‌ آلت‌ تناسلی‌، دهانه‌ مهبل‌ و دهانه‌ مقعد ظاهر می‌ شود.
• زگیل های تناسلی برآمدگی‌ های نازک‌، قابل‌ انعطاف‌ و توپری از پوست‌ هستند که‌ به‌ شکل ساقه‌ ای‌ و یا خوشه‌ ای‌ رشد می‌ کنند. 
• هر زگیل تناسلی ۱ الی ۲ میلی‌ متر قطر دارد ولی‌ خوشه‌ ها ممکن‌ است‌ کاملاً بزرگ‌ باشند. 
• زگیل تناسلی باعث‌ آزار یا خارش‌ نخواهد شد.

نتیجه گیری

سرطان فرج و مهبل در زنان بسیار کم دیده می شود و معمولا خانم های بالای ۶۰ سال به آن مبتلا می شوند. در واقع سرطان فرج و مهبل حدود ۵ درصد کل سرطان های دستگاه تناسلی خانم ها را تشکیل می دهد. عامل خطر ساز اصلی که بدن افراد را برای بروز این بیماری مستعد می سازد، ویروس HPV یا ویروس پاپیلوم انسانی و استعمال سیگار و دخانیات است. به همین دلیل به خانم ها توصیه می شود که با دوری و پرهیز از استعمال سیگار و همچنین استفاده از وسایل حفاظتی همچون کاندوم حین برقراری رابطه جنسی از خود در برابر این بیماری محافظت کنند تا دیگر شاهد برپایی استند تسلیت و یا تاج گل تسلیت از طرف خیریه ها و خانواده های این عزیزان از دست رفته برای از دست دادن بیماران مبتلا به سرطان ها نباشیم.