ده علامت شایع کم خونی کدام است؟

در دوران باستان مذهب هم در کنار پزشکی وجود داشت. در رنسانس با بهره گیری از روش علمی، پزشکی پیشرفت های چشم گیری داشت. امروزه هم با گسترش فناوری و تکنولوژی موفقیت ها و اکتشافات زیادی درباره ی بیماری ها داشته ایم.ما باید سپاسگذار پزشکان قاهر و باتجربه باشیم که درباره ی بسیاری از بیماری ها توصیه های پزشکی ای به ما می کنند و ما را از خطرات آن آگاه می کنند.

کم خونی چیست؟

 کم خونی فقر آهن است که بیشتر از زایمان، آسیب های شدید، جراحی و زخم نشأت می گیرد. بیماری کم خونی زمان اتفاق می افتد که تعداد هموگلوبین در خون کم شود.نقش هموگلوبین این است که در انتقال اکسیژن از ریه به تمام اندام های بدن به گلبول‌های قرمز کمک می کند. رنگ قرمزی که خون دارد به دلیل وجود هموگلوبین ها می باشد.کم خونی را فقط می توان با آزمایش خون تشخیص داد. کم خونی علت های مختلفی دارد که مهمترین آنها کمبود آهن در بدن است اما همیشه کم خونی به معنای فقر آهن نمی باشد و می تواند دلایل دیگری نیز داشته باشد.

 ده علامت شایع کم خونی کدام است؟

1.  خستگی و ضعف: اولین علامت کم خونی خستگی است. چون اکسیژن کافی در بدن رد و بدل نمی ‌شود می تواند منجر به خستگی و ضعف در افراد شود.
2.  تمایل به خوردن چیز های عجیب: افرادی که دچار کم خونی هستند، به دلیل سندروم پیکا تمایل پیدا می ‌کنند که چیزهای عجیب مانند یخ، چسب کاغذ و خاک را بخورند.
3. سردرد و سرگیجه: سردرد و سرگیجه یکی دیگر از علامت های کم خونی می باشد. که این علامت هم به دلیل کمبود اکسیژن در مغز است.
4.  ضربان قلب نامنظم: این علامت می تواند به دلیل عدم وجود اکسیژن باشد. بدن شما در تلاش است تا اکسیژن بیشتری را دریافت کند. این می ‌تواند باعث شود تا ضربان قلب شما سریعتر و تند تر بزند.
5.  تنگی نفس: وقتی اکسیژن کافی در اندام های بدن مخصوصاً در ریه وجود نداشته باشد ریه برای دریافت اکسیژن بیشتر فعالیت می کند. به همین دلیل در هنگام بالا رفتن از پله و انجام تمرینات ورزشی افراد مبتلا به کم خونی ممکن است دچار تنگی نفس شوند.
6.  درد در قفسه سینه: این درد به دلیل عدم وجود اکسیژن کافی و هموگلوبین است
7. سرد بودن دستها و پاها: زمانی که گردش خون در اعضای بدن کم باشد احساس سردی در دست و پاها اتفاق می افتد.
8.  شکنندگی ناخن ها:  هر سلول زنده مخصوصاً سلول های ناخن برای رشد و بقا نیاز به اکسیژن کافی دارند. در صورتی که این اکسیژن به آنها نرسد باعث می‌ شود که شکننده شوند و از این رو باعث تضعیف آنها نیز می شود.
9.  رنگ پریدگی: زمانی که اکسیژن کافی در کل بدن در جریان نباشد، به پوست اکسیژن کمتری می رسد و می تواند رنگ پوست شما را زرد کند.
10.  سوزن سوزن شدن پاها: هنوز هیچ دلیل مشخصی وجود ندارد که آیا سندرم پای بیقرار با کمبود آهن ارتباط دارد یا نه. اما افراد مبتلا در حرکت پای خود گاهی احساس ناخوشایند پیدا می‌ کنند و حتی ممکن است در خواب آنها نیز اختلال ایجاد کند.

کم خونی شدید نشانه چیست؟

می توان اذعان داشت که در صورت پایین بودن هموگلوبین حتما باید تحت نظر پزشک قرار گرفته و اقدامات لازم صورت بگیرد، به دلیل آن که موارد شدید کاهش هموگلوبین با خطرات جدی همراه است. هموگلوبین وظیفه اصلی خون ‌رسانی به بافت ‌های مختلف بدن را دارد و اگر فردی دچار کم‌ خونی شود اکسیژن ‌رسانی به بافت ‌های مختلف بدن وی کم خواهد شد. کم خونی شدید می تواند نشانه وجود یک بیماری در بدن شما نیز باشد یا حتی باعث ایجاد بیماری در بدن شما شود، بنابراین بسیار مهم است در صورتی که به این بیماری مبتلا هستید حتما زیر نظر پزشک باشید.  

علت کم خونی چه چیزی می باشد؟

 علت برخی از کم خونی ها می تواند مسائل تغذیه باشد و برخی از کم خونی ها هیچ ارتباطی با تغذیه ی افراد ندارد. اما معمولا با تغییر شیوه ی تغذیه می توان بسیاری از کم‌خونی ها را درمان کرد.وجود بسیار کم پروتئین، اسید فولیک، آهن، ویتامین b12 یا مجموعه ای از ویتامین های دیگر در بدن باعث کم خونی شدید افراد می شود. ممکن است برخی از کم خونی ها نیز به دلیل دریافت کم مس و عناصر دیگر باشد.

 اگر بخواهیم شایع‌ترین دلیل کم‌ خونی در کشورمان را توضیح دهیم این است که کم خونی در کشور ما بیشتر به دلیل کمبود آهن، پروتئین و کمبود اسید فولیک در دوران بارداری است.یکی دیگر از علت های ابتلا به کم‌خونی می‌ تواند خونریزی شدید بعد از یک عمل جراحی، اهدای خون به دفعات مکرر، برخی انگل‌ها، مصرف داروهای خاص و بیماری‌های بدخیم مثل سرطان نیز باشد. در این صورت باید به پزشک متخصص مراجعه شود تا نوع کم خونی و نحوه درمان آن را به شما بگویند و تجویز هایی را طبق شرایط شما بنویسند.

دختران در سن بلوغ به دلیل فقر آهن دچار کم‌خونی های بسیار شدید می ‌شوند که باید تحت مراقبت پزشک باشند و مکمل های آهن را مصرف کنند. کسانی که ورزش‌های سنگین می کنند می توانند در معرض ابتلا به فقر آهن قرار بگیرند زیرا حرکات سنگین می تواند تعداد گلبول های قرمز خون را کاهش دهد.

 راه های درمان کم خونی کدام است؟

 کم خونی انواع مختلفی دارد و بر اساس نوع و علت آن درمان آن نیز متفاوت است. افرادی که علت کم خونی آنها فقر آهن است باید با خوردن مکمل های آهن، کم‌خونی خود را درمان کنند. اما اگر کسی به دلیل کمبود ویتامین b12 و اسید فولیک مبتلا به کم خونی شود در این صورت ویتامین b12 و اسید سولفوریک برای او تجویز می‌ شود. خانم هایی که در دوران عادت ماهانه دچار خونریزی های شدید هستند باید حتما از قرص آهن استفاده کنند و در صورتی که بیماری ‌های زمینه‌ای دارند باید به پزشک مراجعه کرده و تحت کنترل باشند. گاهی استروئید و درمان های سرکوب گر ایمنی می‌ تواند به درمان کم‌خونی نیز کمک کند. گاهی ممکن است برای کم خونی های بسیار شدید پیوند مغز استخوان و یا تزریق خون انجام شود.

 باید بدانید که علاوه بر مصرف داروهای شیمیایی می توان با تغذیه کم خونی را کنترل و درمان کرد. این روش های تغذیه ای عبارتند از:

•  مصرف غذاهای حاوی آهن مثل گوشت قرمز، تخم مرغ، ماهی، عدس، لوبیا و سبزیجات مانند اسفناج و کلم.
•  مصرف خوراکی هایی که جذب آهن را افزایش می دهند: مانند آب پرتقال، آب توت، و یا سایر میوه ها و سبزیجات حاوی ویتامین c.
•  دوری از نوشیدن قهوه و چای
•  مصرف کم کلسیم : زیرا کلسیم می تواند جذب آهن را دچار مشکل کند شما برای مصرف کافی کلسیم باید با پزشک خود مشورت کنید
•  اطمینان از مصرف کافی ویتامین b12 و اسید فولیک در رژیم غذایی خود
• نوشیدنی های خون ساز زیاد مصرف کنید. آب انار و آب چغندر تازه به عنوان یک تصفیه کننده ی خون می باشد و سرشار از اسید فولیک هستند. کسانی که دچار کم خونی شدید می باشند باید از این آبمیوه ها بیشتر استفاده کنند.
•  ماست با زردچوبه مصرف کنید. پزشکان توصیه می‌ کنند افراد مبتلا به کم خونی دو بار در روز صبح و بعد از ظهر یک قاشق زردچوبه را با یک فنجان ماست میل کنند. این ترکیب باعث می شود که کم خونی به طور طبیعی مدیریت شود.
•  کشمش و خرما به درمان کم خونی کمک می کند. میوه های خشک سرشار از ویتامین c و آهن است که می ‌تواند به افراد دارای کم خونی کمک کند تا آهن بیشتری را جذب کنند.
•  آب مس بنوشید. آب را در ظرف مسی بریزید و در آن نگهداری کنید. سپس آن را بنوشید. آب مس یکی از نوشیدنی های بسیار سالم محسوب می ‌شود که می ‌تواند به درمان کم خونی کمک بسزایی کند.
•  دانه کنجد نیز به درمان کم خونی کمک می کند. بیشتر از دانه کنجد سیاه استفاده کنید. می توانید آن را به مدت ۲ تا ۳ ساعت در آب خیس کنید و سپس آن را خرد کنید و در میان وعده غذایی خود ان را مصرف کنید.

هموگلوبین پایین و سرطان:

کسانی که هموگلوبین خون ها به شدت پایین می باشد، می تواند دلایل آن بسیار متفاوت و مختلف باشد. یکی از دلایل پایین بودن هموگلوبین  خون کم خونی است و یکی دیگر از دلایل آن می تواند سرطان باشد. بنابراین اگر آزمایش خود دادید و هموگلوبین خون شما به طرز خاصی پایین بود، باید تحت نظر پزشک قرار بگیرید و آزمایش های متعددی را انجام دهید.

پیشگیری از کم خونی

حال که با کم خونی آشنا شده اید و میدانید که چه عواملی دارد، شاید به این فکر افتاده باشید که تمام سعی خود را کنید تا از کم خونی جلوگیری کنید.قانون ساده ای که وجود دارد و همه این موضوع را میدانند این است که اگر شما عزیزان در رژیم غذایی خود همه خوراکی ها و همه مواد غذایی، ویتامین ها و پروتیئن ها را داشته باشید هرگز به بیماری های اینچنین دچار نمیشوید و یا حداقل ریسک آن را بسیار کاهش میدهید.

برای پیشگیری از کم خونی چه مواد غذایی مصرف کنیم؟

• گوشت قرمز، ماهی و مرغسعی کنید در وعده های خود حتما از گوشت و یا مرغ استفاده کنید.

• مواد غذایی که دارای آهن هستند را مصرف کنید و سپس مواد خوراکی را مصرف کنید که دارای ویتامین C هستند. چرا که ویتامین C قدرت جذب آهن را در بدن بسیار افزایش میدهد.
• یکی از علت هایی که منجر به کمبود آهن در بدن میشود مشکلات یبوست و گوارشی است که اگر این مشکل را رفع کنید میتوانید از کمبود آهن در بدن خود جلوگیری کنید.
• هرگز پس از غذا چایی و یا قهوه مصرف نکنید.
• به رژیم غذایی خود در میان وعهده ها، خشکبار مانند: توت خشک، برگ آلو و کشمش اضافه کنید چرا که این خشکبار غنی از ویتامین آهن هستند.
• میتوانید از حبوباتی که جوانه زده هستند نیز برای تامین آهن بدن مورد نیاز خود استفاده کنید.

البته نباید فراموش کرد که خانم ها باردار حتما باید مقدار بیشتری از آهن را به خود و فرزند خود برسانند و بدین منظور میتوانند از قرص و یا قطره آهن با توجه به دستورات دکتر مصرف کنند.

سخن پایانی

 کم خونی یکی از شایع ترین بیماری ها در میان افراد در کل جهان است. این بیماری می ‌تواند علت ها و انواع مختلفی داشته باشد. طبق نوع و علت آن درمان کم خونی نیز متفاوت می باشد.در برخی افراد کم خونی می تواند به دلیل کمبود برخی از ویتامین ها باشد اما در برخی دیگر ممکن است به دلیل خونریزی بعد از عمل جراحی یا بیماری‌های زمینه‌ای باشد.تغذیه در درمان کم خونی بسیار موثر است. علاوه بر مصرف ویتامین هایی که پزشک تجویز می کند افراد می توانند با تغییر شیوه ی رژیم غذایی خود کم خونی را کنترل و درمان کنند. در صورت جدی نگرفتن کم‌ خونی می ‌تواند عوارض بسیاری را برای افراد به وجود بیاورد.

نقش گلبول های قرمز خون چیست؟

بدن سه نوع سلول خونی تولید می کند-گلبول های سفید خون برای مبارزه با عفونت ها و عوامل بیماری زا ، پلاکت ها برای کمک به لخته شدن خون و گلبول های قرمز خون برای انتقال اکسیژن به بافت های بدن استفاده می شوند.گلبولهای قرمز حاوی هموگلوبین ، پروتئین غنی از آهن است که خون را قرمز می کند.هموگلوبین باعث می شود گلبول های قرمز خون اکسیژن را از ریه ها به تمام نقاط بدن و دی اکسید کربن را از سایر قسمت های بدن به ریه ها منتقل کنند.

بیشتر گلبولهای خونی ، از جمله گلبولهای قرمز ، به طور منظم در مغز استخوان تولید می شوند-یک ماده اسفنجی در بسیاری از حفره های بزرگ استخوان که برای تولید هموگلوبین و گلبولهای قرمز خون برای آهن ، ویتامین ب 12 ، اسید فولیک و سایر مواد مغذی از غذاهایی که می خورید نیاز دارد.

انواع مختلف کم خونی علل متفاوتی دارند ، از جمله:

کم خونی فقر آهن: این شایع ترین نوع کم خونی فقر آهن است. مغز استخوان برای تولید هموگلوبین به آهن نیاز دارد. بدون آهن کافی ، بدن نمی تواند هموگلوبین کافی برای گلبول های قرمز تولید کند.بدون مکمل آهن ، این نوع کم خونی در بسیاری از زنان باردار ایجاد می شود. این بیماری همچنین در اثر از دست دادن خون مانند خونریزی شدید قاعدگی ، زخم ، سرطان و استفاده منظم از برخی مسکن های بدون نسخه ، به ویژه آسپرین ایجاد می شود که می تواند باعث التهاب دیواره معده و از دست دادن خون شود.

کم خونی کمبود ویتامین:

بدن علاوه بر آهن به اسید فولیک و ویتامین ب 12 نیز نیاز دارد تا گلبول های قرمز کافی تولید شود. رژیم فاقد این و سایر مواد مغذی ضروری ، تولید گلبول های قرمز را کاهش می دهد. علاوه بر این ، برخی از افرادی که به اندازه کافی 12 مصرف می کنند نمی توانند ویتامین ها را جذب کنند. این می تواند منجر به کم خونی ناشی از کمبود ویتامین شود که به آن کم خونی خطرناک نیز گفته می شود.

کم خونی بیماری مزمن:

برخی از بیماری ها مانند سرطان ، HIV/AIDS ، آرتریت روماتوئید ، بیماری کلیوی ، بیماری کرون و سایر بیماری های التهابی حاد یا مزمن می توانند در تولید گلبول های قرمز اختلال ایجاد کنند.

کم خونی آپلاستیک:

این کم خونی نادر و تهدید کننده زندگی زمانی رخ می دهد که بدن نتواند به اندازه کافی گلبول قرمز تولید کند. علل کم خونی آپلاستیک شامل عفونت ، داروهای خاص ، بیماریهای خود ایمنی و قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی سمی است.

کم خونی بیماری مغز استخوان:

انواع بیماری ها مانند سرطان خون و میلوفیبروز می توانند با تأثیر بر تولید خون در مغز استخوان ، باعث کم خونی شوند. اثرات این نوع سرطان و بیماری های شبه سرطان از خفیف تا تهدید کننده زندگی متغیر است.

کم خونی همولیتیک:

این گروه از کم خونی زمانی اتفاق می افتد که گلبول های قرمز سریعتر از حد معمول از بین می روند. برخی بیماریهای خونی تخریب گلبول های قرمز را افزایش می دهند. این نوع کم خونی می تواند ارثی باشد.

کم خونی داسی شکل:

این بیماری ژنتیکی یک کم خونی همولیتیک است. این بیماری ناشی از نقص در هموگلوبین است که باعث می شود گلبول های قرمز شکل هلالی غیر طبیعی ایجاد کنند. این گلبول های نامنظم خونی زودرس می میرند و منجر به کمبود طولانی مدت گلبول های قرمز می شود.