سرطان پانکراس

سرطان پانکراس یکی از انواع سرطان های شایع است. این نوع سرطان هنگامی شروع می شود که سلول هایی غیر طبیعی در پانکراس رشد کرده و از کنترل خارج شده و در نهایت تومور تشکیل می دهند.

در حقیقت پانکراس غده ای است که در اعماق شکم ، بین معده و ستون فقرات قرار دارد. این غده هورمون هایی را تولید می کند که حاوی آنزیم هایی برای هضم هستند. همچنین این نوع هورمون ها به تنظیم قند خون نیز کمک می کنند.

بروز سرطان پانکراس

اندام هایی مانند پانکراس از سلول هایی تشکیل شده اند که به طور مداوم تقسیم سلولی انجام می دهند و هنگامی که سلول های پیر می میرند ، سلول های جدید جایگزین آنها می شوند. گاهی اوقات این فرایند دچار تغییر شده و هنگامی که بدن به سلول های جدید نیاز پیدا می کند ، سلول های جدیدی تولید نشده و سلول های قدیمی نمی میرند. سلول های قدیمی ممکن است که توده ای به نام تومور را تشکیل دهند.

برخی از تومورها خوش خیم هستند. این امر بدین معنی است که سلول ها غیرطبیعی هستند اما نمی توانند به سایر قسمت های بدن حمله کنند. تومور بدخیم این سرطان نامیده می شود.  در این حالت سلول ها از کنترل خارج شده و می توانند به سایر بافت ها و اندام های بدن انتقال پیدا کنند.

حتی هنگامی که سرطان به سایر بخش های بدن انتقال پیدا کند باز هم نام سرطان پانکراس به آن اطلاق می شود. این بیماری اغلب به کبد، دیواره شکم ، ریه ها ، استخوان ها و غدد لنفاوی سرایت می کند.

تومورهای پانکراس

تومورهای پانکراس که با نام تومور های اگزوکرین نیز شناخته می شوند ، غددی درون ریز هستند. در واقع انواع این سرطان لوزالمعده به نوع سلول سرطانی بستگی دارد. شناختن نوع تومور از اهمیت بالایی برخوردار است چرا که هر نوع تومور به صورت متفاوتی عمل کرده و در نتیجه درمان متفاوتی را نیز احتیاج دارد.

حدود 93 درصد از سرطان های لوزالمعده تومورهای اگزوکرین هستند. شایع ترین نوع سرطان لوزالمعده آدنوکارسینوما است.

حدود 7 درصد از تومور های لوزالمعده نیز تومورهای عصبی و غدد درون ریز هستند که به آنها تومور های جزایر لانگرهانس نیز گفته می شود که این نوع تومور های نسبت به تومورهای برون ریز بدن کندتر رشد می کنند.

چه عواملی در بروز سرطان پانکراس تاثیر می گذارد؟

جهش در DNA باعث بروز سرطان می شود. این امر می تواند به صورت ارثی بوده و در اثر گذشت زمان به وجود آمده باشد. این جهش می تواند در اثر قرار گرفتن در معرض موردی خاص به وجود آید و کلا به طور تصادفی در بدن فرد اتفاق بیفتد.

اما باید بگوییم که به طور کلی علت دقیق سرطان پانکراس کشف نشده است. حدود 5 تا 10 درصد از سرطان های لوزالمعده ارثی بوده و عواملی مانند سیگار کشیدن  یا چاقی نیز می تواند سبب بروز این نوع سرطان شود.

از دیگر عواملی که می تواند سبب بروز سرطان لوزالمعده شود عبارت است از:

• دیابت طولانی مدت
• افزایش سن
• رژیم های غذایی پرگوشت به خصوص گوشت قرمز
• مصرف الکل و دخانیات

این بدان معنا نیست که هرکس علائم خطر را داشته باشد مبتلا به سرطان لوزالمعده خواهد شد. بلکه بالعکس هرکسی که به سرطان لوزالمعده مبتلا شود ، یک یا تعداد بیشتری از این موارد را دارد.

علائم و نشانه های سرطان پانکراس

این نوع سرطان ممکن است که تنها نشانه هایی مبهم و غیر قابل توضیح داشته باشد. در واقع علائم و واکنشی که بدن فرد نسبت به این بیماری از خود نشان می دهد ، می تواند متفاوت باشد اما به طور کلی نشانه های وجود این نوع سرطان عبارتند از :

• درد معمولا در ناحیه ی شکم و یا پشت
• کاهش وزن
• زردی که شامل زرد شدن پوست ، چشم ها و یا هر دو
• از دست دادن اشتها
• حالت تهوع
• تغییر در مدفوع
• پانکراتیت و یا تورم پانکراس
• ابتلا به دیابت

خستگی ، ضعف و افسردگی نیز از جمله علائم این بیماری هستند. فرد مبتلا به سرطان لوزالمعده پیشرفته نیز ممکن است که دارای مایعات در ناحیه ی شکم و لخته های خون باشد.

روش های تشخیص سرطان پانکراس

تومور ناشی از این نوع سرطان با استفاده از آزمایشات تصویربرداری مختلف مانند سی تی اسکن ، MRI  که تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی است ، سونوگرافی و آندوسکوپی ، شناسایی می شوند. پس از اینکه تشخیص سرطان با استفاده از روش های مطرح شده انجام می گردد، ممکن است که پزشک نمونه ای از بافت تومور را به منظور تشخیص دقیق  این نوع سرطان ، از پانکراس برداشته و آن را به آزمایشگاه های مربوطه بفرستد.

عوارض ناشی از بیماری سرطان پانکراس

عوارض مختلفی ممکن است که در اثر ابتلا به این نوع سرطان در بدن فرد مشاهده شود که برخی از آنها در ادامه مطرح خواهیم کرد:

کاهش وزن

عوامل متنوعی ممکن است که سبب کاهش وزن در اثر ابتلا به این بیماری می شود. حالت تهوع و استفراغ های ناشی از درمان سرطان  یا فشار آوردن تومور به معده ممکن است که سبب کاهش وزن شود. همچنین در اثر ابتلا به این نوع سرطان ممکن است که مواد غذایی به خوبی گوارش نشوند چرا که پانکراس هورمون ها لازم برای هضم غذا را تولید نمی کند.

به منظور برطرف کردن این عارضه در صورت درگیر شدن با سرطان پانکراس ممکن است که پزشک متخصص مکمل های آنزیم پانکراس را برای هضم غذا برای بیمار تجویز کند. همچنین لازم است که بیمار در طول دوره درمان ، وزن خود را حفظ کرده و وعده های غذایی خود را افزایش دهد.

درد

یک تومور رو به رشد ممکن است بر اعصاب شکم فشار بیاورد و باعث درد شدید شود. داروهای ضد درد می توانند برای آرامش بیشتر بیمار مفید باشند. همچنین پرتو درمانی ممکن است که به متوقف کردن رشد تومور کمک کرده و از این طریق سبب تسکین درد بیمار شود.

در مواردی که درد شدید است ممکن است که پزشک با استفاده از تزریق هایی اعصاب کنترل کننده درد در شکم را از کار بیندازند. این روش اعصاب را از ارسال سیگنال درد به مغز باز می دارند.

انسداد روده

سرطان پانکراس می تواند با رشد تومور به قسمت های ابتدایی روده فشار آورده و جریان غذا از داخل معده به روده را متوقف کند. به عبارت دیگر تومورهای ناشی از سرطان لوزالمعده ، اثنی عشر را تحت تاثیر قرار داده و راه ورود غذا از معده به روده را مسدود می کند.

به منظور رفع عارضه این بیماری ممکن است که پزشک متخصص لوله ای برای باز کردن اثنی عشر را وارد بدن فرد بیمار کند و  در صورت لزوم عمل جراحی برای اینکه معده را به روده متصل کنند ، انجام شود.

زردی

در واقع در سرطان پانکراس انسداد مجاری صفراوی کبد می تواند سبب بروز زردی شود. علائم این عارضه شامل رنگ پوست زرد ، زرد شدن چشم ها،  ادرار به رنگ تیره و رنگ پریده است. زردی ممکن است که بدون درد در ناحیه  شکم باشد.

به منظور برطرف کردن این عارضه ممکن است که پزشک با استفاده از لوله ای مجاری صفراوی را باز کند.

روش های پیشگیری از سرطان پانکراس

روش های مختلفی وجود دارند که می توانند احتمال ابتلا به این بیماری را کاهش دهند. در ادامه به بررسی این روش ها خواهیم پرداخت.

ترک سیگار

سیگار کشیدن یکی از علل ابتلا به سرطان پانکراس است. در صورتی که سیگار می کشید در مورد راهکار های ترک آن با پزشک خود مشورت کرده و از داروهای جایگزین نیکوتین استفاده کنید. مشاوره ها و گروه های پشتیبانی بسیاری نیز وجود دارند که به شما در ترک سیگار کمک می کنند.

وزن متعادل داشته باشید.

چنانچه وزن ایده آلی دارید آن را حفظ کرده و در صورتی که نیاز به کاهش وزن دارید در این زمینه از پزشک خود کمک بخواهید. توجه داشته باشید که کاهش وزن باید به صورت تدریجی باشد. در غیر اینصورت کاهش وزن در مدت کم سبب آسیب به سلامتی فرد خواهد شد. ورزش روزانه به همراه رژیم غذایی سرشار از میوه ها و سبزیجات می تواند به کاهش وزن کمک شایانی کند.

همچنین در صورتی که سابقه خانوادگی سرطان لوزالمعده را دارید ، با یک مشاور ژنتیک ملاقات کنید. برای درک خطر ابتلا به سرطان لوزالمعده و  سایر سرطان ها، یک آزمایش ژنتیک می تواند بسیار مفید واقع شود.

مراحل سرطان پانکراس

در حقیقت منظور از مراحل سرطان لوزالمعده ، بررسی میزان شیوع سرطان در بدن بیمار است. مراحل این نوع سرطان به منظور انتخاب راه درمانی مناسب و همچنین برای دسته بندی بیماران حائز اهمیت است.

مرحله صفر

در این مرحله سرطان در بدن بیمار پخش نشده و تنها به لایه های بالایی سلول های مجاری پانکراس محدود می شود. سرطان لوزالمعده در آزمایشات تصویربرداری و دیگر آزمایش ها در این مرحله قابل تشخیص نیست.

مرحله اول

در این مرحله تومور های سرطانی شروع به رشد محلی می کنند. ممکن است که در این مرحله سلول های سرطانی در سراسر پانکراس پخش شده و به اندازه  2 تا 4 سانتی متر رشد داشته باشند.

مرحله دوم

در این مرحله سرطان گسترش می یابد. در حقیقت تومور سرطان لوزالمعده در این مرحله بزرگتر از 4 سانتی متر بوده و ممکن است که تنها در محل پانکراس پخش شده  باشد و  به مجاوری مجاور نیز گسترش یافته باشد.

مرحله سوم

این تومور سرطانی ممکن است که در رگ های خونی و  اعصاب اصلی مجاور گسترش یافته باشد. اما در این مرحله سرطان در نقاط دوردست تر منتشر نشده است.

مرحله چهارم

در این مرحله این بیماری به سایر قسمت ها و ارگان های بدن منتقل شده و به اندام های دوردست گسترش می یابد.

روش های درمان سرطان پانکراس

درمان سرطان لوزالمعده به مرحله ، نوع سرطان ، سلامت عمومی فرد و اهداف درمان بستگی دارد. نخستین هدف درمان این بیماری از بین بردن سلول های سرطانی است. چنان چه این امر امکان پذیر نباشد ، تمرکز درمان بر روی بهبود کیفیت زندگی و جلوگیری از رشد بیشتر تومور و آسیب آن به اندام های بدن است.

جراحی

یکی از روش های درمان این بیماری جراحی است که در این روش بسته به میزان پیشرفت سرطان ، قسمت هایی از پانکراس فرد بیمار برداشته و از بدن او خارج می شود. در این روش ها ممکن است که پانکراس ، صفرا و قسمتی از مجراهای صفراوی برداشته شوند.

در جراحی این بیماری برای برداشتن تومور های پانکراس که با نام جراحی دیستال نیز ساخته میشود ، ممکن است که جراح طحال را نیز از بدن بیمار خارج کند.

جراحی برای برداشتن کل پانکراس روشی است که پزشک در برخی از افراد این نوع درمان را تجویز کند. فرد می تواند به صورت مادام العمر بدون پانکراس زندگی کند اما لازم است که حتما از انسولین و دیگر آنزیم های لازم استفاده کند.

هریک از این روش های جراحی ممکن است که منجر به عفونت و خونریزی شوند. همچنین ممکن است که برخی از افراد بعد از عمل جراحی تهوع و استفراغ را تجربه کنند.

شیمی درمانی

شیمی درمانی روشی است که در آن از داروهای شیمیایی برای درمان سرطان پانکراس استفاده می شود. این روش به منظور از بین بردن سلول های سرطانی به کار گرفته می شود و ممکن است که بنا به تشخیص پزشک معالج پیش از عمل جراحی و پس از آن برای بیمار تجویز شود.

برای عملکرد بهتر شیمی درمانی برای بهبود بیماری ، بنا به تشخیص پزشک ممکن است که از پرتودرمانی نیز استفاده شود. این روش درمانی به این صورت است که از اشعه  ایکس برای از بین بردن تومور های سرطانی استفاده می شود.

برای این کار از دستگاهی استفاده می شود که به دور بدن فرد حرکت کرده و اشعه را به منطقه  مورد نظر هدایت می کند.

نکته پایانی درباره سرطان پانکراس

در نهایت باید بگوییم که سرطان پانکراس اگر چه از انواع سرطان هایی است که به سختی  ممکن است مداوا شود اما امکان درمان و بهبودی در آن وجود دارد. چنانچه این نوع سرطان در مراحل اولیه تشخیص داده شود ، درمان را راحت تر کرده و سبب می شود که راه های درمانی زودتر به نتیجه برسند.

لازم است که در طی مراحل درمان این بیماری، بیمار روحیه  خود را  کاملا حفظ کرده و از حمایت و پشتیبانی خانواده نیز  در طول دوره درمان این بیماری برخوردار باشد.

اولین گزینه ای که باید برای درمان بیماری سرطان پانکراس مد نظر قرار دهید را می توان تامین هزینه های این بیماری دانست. در واقع هزینه هایی که برای این بیماری در نظر گرفته می شود می تواند با توجه به مرحله ای که این بیماری در آن قرار گرفته است متفاوت باشد. می توان گفت بیماری سرطان پانکراس می تواند درمان های متفاوتی داشته باشد. در صورتی که بیماری در مراحل پیشرفته ای قرار گرفته باشد درمان ها می توانند به صورت ترکیبی با یکدیگر استفاده شوند.

در این صورت هزینه های درمانی می تواند برای افراد بسیار سنگین شوند و با شرایط مالی پایین، نمی توان از پس این هزینه ها برآمد. به منظور کمک به افرادی که از شرایط مالی مساعدی برخوردار نیستند و بیماری سرطان پانکراس در آنها پیشرفت کرده است، انجمن های حمایتی و خیریه های بسیاری در این زمینه تاسیس شده اند که می توانند هزینه های درمانی این افراد را متقبل شوند.

در واقع این خیریه ها با کمک های مردمی هدایت می شود و هزینه های مالی برای درمان افراد مبتلا به سرطان را تامین می کنند. یکی از فعالیت هایی که شما می توانید در این خصوص انجام دهید را می توان خرید استند تسلیت خیریه و تاج گل خیریه دانست. در این صورت هزینه ها به حساب افراد کم درآمد برای درمان بیماری سرطان واریز می شود.